Fransa prezidenti Emmanuel Makronun Rusiya və Ukraynaya səfərlərini təsvir etdiyi optimist qiymətləndirmələr mediada tamamilə əks nəşrlər və ekspertlərin mövqeyi ilə ziddiyyət təşkil edir. Fransa liderinin özü turunun uğurundan danışırsa, ekspertlər heç bir irəliləyişin mütləq olmadığını bildirirlər. Makron Ukraynanın Cənub-Şərqində münaqişənin daha da kəskinləşməsini dayandıra bilib və bunda əsas vasitəçi yerini tuta bilibmi - materialda. Daily Mail-in məlumatına görə, Fransa prezidenti Emmanuel Makron Moskvaya səfəri zamanı rusiyalı həmkarı Vladimir Putinə Ukraynadakı vəziyyətlə bağlı NATO-nun digər üzvləri ilə razılaşdırılmayan bəzi fikirləri səsləndirib. Söhbət Makronun Kiyev üçün neytral statusun təmin edilməsi təklifindən gedir ki, bu da onu Şimali Atlantika Alyansına qoşulmaq imkanından məhrum edəcək.

Lakin Daily Mail mənbələri qeyd edir ki, Fransa prezidentinin Putinlə danışıqlardan əvvəl müttəfiqləri ilə məsləhətləşməməsi istənilən razılaşmanı mənasız edə bilər.

“O [Makron] öz işinə baxır, nə baş verdiyini bilmirik. O, NATO mövqeyindən kənara çıxdı. Amma maraqlıdır”, - Britaniya hökumətindəki mənbə bildirib.

Materialda Makronun Ukraynanın neytrallığı ilə bağlı təklifinin nə Şimali Atlantika Alyansı, nə də Kiyev tərəfindən dəstəkləndiyi də aydınlaşdırılıb.

Bununla belə, Makron özü Zelenski ilə görüşdə, hətta Soyuq Müharibə dövründə də Helsinkinin blokdan kənar statusuna bənzətməklə, Ukraynanın mümkün “Finlandiyalaşdırılması” barədə nə vaxtsa düşündüyünü inkar etdi.

“Ukraynanın neytral statusu var idi, lakin birtərəfli qaydada onu ləğv etdi. Və təbii ki, onu geri qaytarmayacaq. Bundan Makron və Putinin xəbəri var. Makron Putinə Kiyevə gedəcəyini və məsələ qaldıracağını bildirib. Kiyev, əlbəttə ki, bu barədə danışmaq niyyətində deyil. Hər şey burada bitdi.

Makronun bu turu heç bir nəticə vermədi və olmamalıdır. Bu, sadəcə olaraq, ucuz saxtakarlıqdır”, - Beynəlxalq Humanitar və Siyasi Tədqiqatlar İnstitutunun eksperti Vladimir Bruteri izah etdi.

Makron özü Moskva və Kiyevə səfərlərini kifayət qədər nikbin qiymətləndirir. Rusiyaya səfərindən sonra o, Ukraynada münaqişənin gərginləşməsinin qarşısını almalı və yeni perspektivlər açmalı olduğunu söylədi - onun sözlərinə görə, bu vəzifələr tamamlandı. Makron hesab edir ki, Fransa bununla öz etimadını gücləndirib.

Makronun turunun ziddiyyətli nəticələri Kiyevdə keçirdiyi mətbuat konfransında Zelenskinin Minsk razılaşmalarını həyata keçirmək istəyini təsdiqlədiyini dediyi epizodda xüsusilə aydın görünür. Bundan sonra Kreml Zelenskinin özündən belə sözlərin eşidilmədiyini görüb.

“Biz prezident Zelenskidən Kiyevin çoxdan etməli olduğu işi tez bir zamanda etməyə hazır olduqları barədə heç bir söz eşitməmişik. Bu sözləri eşitmədik. Ona görə də müsbət siqnallar var, müsbət siqnallar isə daha azdır”, - Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov bildirib.

Vladimir Bruterin əmin olduğu kimi, Fransa prezidentinin səfəri bu baxımdan heç nəyi dəyişmədi: Ukrayna bu razılaşmaları heç vaxt yerinə yetirməyib və etməyəcək də.

“Əlbəttə, Makron daha da eskalasiyanı dayandırmadı. Bəli, heç cəhd etmədi. Bu, sadəcə onun kampaniya PRıdır. O, sadəcə olaraq heç nə etmədi və heç nə edə bilmədi.

Və eskalasiyanın özü əslində baş vermir, eskalasiya ilə bağlı bütün söhbətlər uydurmadır. Rusiya həqiqətən orada qüvvələrini cəmləşdirdi, lakin hücum üçün deyil, Ukrayna LDNR-yə hücum edərsə. Bunu hamı başa düşür”, - ekspert qeyd edib.

IMEMO RAS-ın Avropa Siyasi Tədqiqatlar Departamentinin regional problemlər və münaqişələr sektorunun müdiri Pavel Timofeyev də hesab edir ki, Makronun bütün fikir ayrılıqlarını aradan qaldırmaq və gərginliyin azaldılması kimi tapşırıqları yerinə yetirməsi barədə danışmaq hələ tezdir. özü üçün təyin etdi.

Ekspertin söhbətində diqqət çəkdiyi kimi, Makron Rusiya və Ukraynaya səfərləri zamanı tamamilə fərqli vurğular yerləşdirib. Belə ki, Moskvada o, Rusiyanın mövqeyini başa düşdüyünü və onun təhlükəsizliyinin təmin edilməsinin, bu mövzuda dialoqun və bütün tərəflərin maraqlarının nəzərə alınmasının zəruriliyi ilə razılaşdığını bildirib. Kiyevdə Fransa prezidenti Ukrayna rəhbərliyi ilə həmrəyliyə işarə edərək, onun ərazi bütövlüyünü müdafiə edib.

“O, Moskvada və Kiyevdə ondan eşitmək istədiklərini söylədi” deyə ekspert qeyd edib.

Pavel Timofeyevin sözlərinə görə, indi Makron ABŞ, Almaniya və bütövlükdə Avropa İttifaqı ilə vəziyyəti müzakirə etməlidir. Ekspertin fikrincə, bu, əsas problemdir - Fransa prezidentinin Minsk razılaşmalarına əməl olunmasının zəruriliyi ilə bağlı sadə bəyanatlar əvəzinə, həmsöhbətlərini real hərəkətlərə keçməyin zəruriliyinə inandırmaq üçün kifayət qədər gücü, səbri və səlahiyyəti olacaqmı?“Makron və Putinin gəldiyi əsas məsələ konkret təmas nöqtələrinin olmasıdır. Amma onlardan nəyinsə doğulması üçün konkret əməli iş lazımdır. Makron bunu indi edə biləcəkmi və etməyə hazırmı ən vacib sualdır, lakin buna dəqiq cavab yoxdur. O, öz elektoratına nümayiş etdirdi ki, o, vəziyyəti passiv müşahidə etmir, əksinə, iştirak edir, öz sözünü deyir, düzgün bəyanatlar verir. Fransızlar üçün bu, onun aktivinə hesablanır. Ancaq bunun artıq beynəlxalq səviyyədə aktiv kimi qəbul edilib-edilməyəcəyi, bu səyahətin Rusiya, Ukrayna və Aİ-nin müəyyən addımlar atması üçün gələcək işlərə müəyyən təkan verib-verməməsi hələ sual altındadır”.

Əsas vasitəçi?

Makronun səfərindən az əvvəl media ona vəd etdiyi böyük perspektivlər haqqında yazmışdı. “Politico” jurnalı yazıb ki, Fransa prezidenti fevralın 7-də Ukrayna ətrafında vəziyyətin nizamlanması üçün danışıqlarda “sülh razılaşması” əldə edəcəyini və bununla da fövqəldövlət mövqeyi ilə müqayisə olunan vahid Avropa İttifaqının lideri statusunu əldə edəcəyini gözləyirdi. Bundan əlavə, Almaniya kansleri Angela Merkel postunu tərk etdikdən sonra Normandiya formatının formal liderinin yeri boşdur, buna Makron sözsüz ki, baxa bilərdi.

Ancaq indi Putin və Zelenski ilə danışıqları nəticəsində münaqişənin həllində əsas vasitəçiyə çevrildiyini söyləməyə dəyməz”, - deyə Vladimir Bruter tövsiyə edib.

Pavel Timofeyevin qeyd etdiyi kimi, bu obraz Makron üçün maraqlıdır, lakin onun hansı vasitəçi ola biləcəyi sualdır. Ekspertin fikrincə, Fransa lideri çətin ki, bir yerə səyahət edən, orada ünsiyyət quran və başqa yerə məlumat ötürən poçtalyon olmaq istəsin.

“Çox güman ki, o, özünü A nöqtəsinə çatan, danışıqlar aparan, mövqelər inkişaf etdirən, sonra B nöqtəsinə gedən və eyni zamanda orada danışıqlar aparan, birinci mövqeyə əsaslanaraq nəyisə həyata keçirməyə çalışan vasitəçi kimi görür. Bu mekik diplomatiyası nəticəsində o, kobud desək, tərəfləri hansısa ortaq dil tapmağa, sonra isə hansısa razılaşma əldə etməyə sövq edir. Vasitəçinin mekik diplomatiyasının ustası kimi bu obrazı Makron üçün daha maraqlıdır, lakin onun bu şəkildə hərəkət edib-etməyəcəyi, sadəcə poçtalyon yox, belə bir mekik diplomatı olub-olmayacağını Makron hələ sübut etməyib”, – deyə o bildirib.

Rusiya Elmlər Akademiyasının Avropa İnstitutunun Fransız Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, Ali İqtisadiyyat Məktəbinin professoru Yuri Rubinski əmindir ki, Makron Fransanın keçmiş prezidenti Nikola Sarkozinin Cənubi münaqişə zamanı oynadığı rola oxşar rol iddia edir. Osetiya 2008-ci ildə. Yeri gəlmişkən, indiki kimi o vaxt da Fransa Aİ Şurasının sədri idi. Daha sonra tərəflər “Medvedev-Sarkozi planı”nı bağlayıblar ki, ona görə də Rusiya öz qoşunlarını beş günlük müharibədən əvvəlki mövqelərə qaytarıb.

“Nəzərə almaq lazımdır ki, Makronun apreldə prezident seçkiləri olacaq, onun fəallıq nümayiş etdirməsi vacibdir.

Onun Putinlə beş saat yarım danışmasına və Scholzun eyni vaxtda amerikalılarla saatını yoxlamasına görə, onların nəsə planlaşdırdıqları var.

Baxmayaraq ki, Fransanın, təbii ki, Ukraynadan başqa Rusiya ilə müzakirə edəcəyi bir şey var, məsələn, çevrilişlərin baş verdiyi və Vaqner PMC-nin meydana çıxdığı Mali, Burkina Fasodakı vəziyyət və İranın nüvə sazişi. Amma ilk növbədə, Rusiya ilə dialoqda Aİ-nin səlahiyyətli nümayəndəsi olduğunu iddia edən Makrondur”, - ekspert bildirib.

bbabo.Net