Koronavirus diaqnozu ilə Mərkəzi Klinik Xəstəxanaya yerləşdirilən Vladimir Jirinovskinin vəziyyəti narahatlıq doğurur. Mediada “çox ciddi ağciyər zədələnməsi”ndən danışılır. Məlumdur ki, Liberal Demokrat Partiyasının lideri şəkərli diabet də daxil olmaqla xroniki xəstəliklərin bir dəstəsi şəklində yüklü tarixə malikdir. Pandemiyanın başlanğıcından bəri, diabetdə infeksiyanın gözlənilməz şəkildə axdığını göstərən bir çox araşdırma var.
Bəzi mənbələr siyasətçinin vəziyyətini kritik, Səhiyyə Nazirliyi isə stabillikdən danışır.
Həkimlərin fikrincə, "hər şey müşayiət olunan xəstəliklərlə mürəkkəbləşir." Jirinovski özü əvvəllər peyvəndlə bağlı çoxsaylı faktlar barədə həvəslə danışdı - o, müxtəlif peyvəndlərlə 8 peyvənd etdi.
Tanınmış mikrobioloq Olqa Matveeva sosial şəbəkədə dediyi kimi, “Mən onun bir növ immun çatışmazlığından şübhələnirəm və peyvənd anticisimlərin əmələ gəlməsinə səbəb olmadığından, təkrar-təkrar peyvənd etməli oldum. Yaşa görə immunitet reaksiyası çox vaxt ondan da pis olur, Jirinovski haqqında istədiyiniz qədər təxmin edə bilərsiniz, biz faktları bilmirik”.
Hər halda, həkimlər təsdiqləyirlər ki, şəkərli diabet tarixi, hətta peyvənd edilmiş insanlarda da ağır ağırlaşmaların inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır. Keçən il Moskva Səhiyyə Departamenti COVID-19-dan vəfat edən və əsas endokrin xəstəlikləri olan xəstələrin 86%-nin şəkərli diabetdən (DM) əziyyət çəkdiyi statistikasını dərc edib.
Şəkərli diabetin özü isə çoxdan bütün dünyada epidemiya statusu alıb. Rəsmi olaraq, Rusiyada bu diaqnozu olan təxminən 5 milyon xəstə var, amma reallıqda ən azı 10 milyon var.
Ölkəmizdə 2-ci tip diabetin həqiqi yayılmasını öyrənən genişmiqyaslı Ümumrusiya epidemioloji tədqiqat NATION-a görə, DM hallarının yalnız 54% -də diaqnoz qoyulur. Ölkənin bəzi bölgələrində diaqnoz qoyulmamış xəstələrin sayı 80%-ə çata bilər. Ekspertlərin fikrincə, son 18 ildə ölkədə şəkərli diabet xəstələrinin sayı 2,5 milyon nəfər artıb.
Xəstəlik bədəni illər və hətta onilliklər boyu poza bilər və bir çoxları diaqnoz haqqında ya təsadüfən, laboratoriya qan testindən keçərək, ya da artıq fəsadlar yarandıqda öyrənirlər. Eyni zamanda, pandemiyadan sonra diabet ağırlaşmaları olan xəstələrin sayı artacaq: bir çox insanlar klinikalara və profilaktik səhiyyə xidmətlərinə getməyi dayandırdılar.
Son araşdırmalara görə, şəkərli diabet COVID-19-a yoluxma riskini on dəfə artırır. Bundan əlavə, şəkərli diabet koronavirus infeksiyasından ağır fəsadların və ölümlərin əsas səbəblərindən birinə çevrilib. Ən yüksək kateqoriyalı həkim, professor, aktyorun sözlərinə görə. Qaqik Qalstyan, ERC-nin Diabet İnstitutunun direktor müavini Qaqik Qalstyan, diabetli xəstələrdə kovidin daha ağır gedişi riski əhəmiyyətli dərəcədə yüksəkdir və bu, ilk növbədə xəstələr tərəfindən qeyri-kafi glisemik nəzarət ilə əlaqələndirilir.
"Xəstələr bu bəlaya, pandemiyaya hazır deyildilər. Yüksək şəkəri olan bir xəstənin isə reanimasiyaya düşmə ehtimalı daha yüksəkdir", - deyə həkim hesab edir.
Keçən il beynəlxalq müəlliflər qrupunun diabetli xəstələrdə COVID-19 risklərini göstərən bir araşdırması nəşr olundu. Belə ki, elmi işlərə görə, diabetli kişilərin koronavirusdan ölmə ehtimalı qadınlara nisbətən 28%, 65 yaşdan yuxarı insanların isə bu yaşdan kiçik diabetli insanlara nisbətən üç dəfədən çox ölüm ehtimalı var.
Yaşın hər beş illik artması üçün diabetli insanlarda COVID-19 ilə əlaqəli ölüm riski 43% artıb. Eyni zamanda, xəstənin kovid xəstəxanasına qəbulu zamanı şəkər səviyyəsi nə qədər yüksək olarsa, ölümcül ağırlaşma riski də bir o qədər yüksək idi. Məsələn, qlükoza səviyyəsi 11 mmol / l-dən yuxarı olan xəstələrdə ölüm riski 6 mmol-dan az olanlarla müqayisədə 8,6 dəfə artmışdır.
Bundan əlavə, diabetini idarə etmək üçün insulindən istifadə edən xəstələrin insulin qəbul etməyənlərə nisbətən koronavirusdan ölmə ehtimalının 75% daha çox olduğu müəyyən edilmişdir. İnsulinin istifadəsi ümumiyyətlə xəstəliyin daha inkişaf etmiş bir kursunu göstərir. Əksinə, diabetini metforminlə müalicə edən insanların COVID-19-dan ölmə ehtimalı metformin qəbul etməyənlərə nisbətən 50% azdır.
Qaqik Qalstyan deyir: "Kovid xəstəxanalarında biz çoxlu sayda yeni diaqnoz qoyulmuş diabetli xəstələri görürük - onların qan testləri hiperglisemiya göstərir və onlar xəstə olduqlarını bilmirdilər".
Ümumi praktikant Dmitri Teterin "COVID-19 ilə diabet arasında iki istiqamətli əlaqə var." Bir tərəfdən diabet koronavirusdan ağır xəstəlik riskinin artması ilə əlaqələndirilir. kurs tez-tez diabet və ya insulinin müstəsna yüksək dozada tələb diabetik ketoasidoz, o cümlədən əvvəllər mövcud diabet artıq ağır metabolik ağırlaşmalar, diaqnozu olunur.Bir sıra nəşr edilmiş tədqiqatlar da kovidin diabetə təsirinə işarə edir: məsələn, diabet tarixindən asılı olmayaraq çox sayda yoluxmuş insanda kəskin hiperqlikemiya müşahidə olunub.
"Bu gün biz COVID-19-dan ölüm halından çox narahatıq, lakin unutmamalıyıq ki, hər il 4 milyon insan şəkərli diabet və onun nəticələrindən dünyasını dəyişir" dedi professor, Moskvanın baş həkimi, daxili xəstəliklər və ümumi xəstəliklər kafedrasının müdiri. RNIMU-nun fizioterapiyası. Rusiya Səhiyyə Nazirliyinin N.I. Piroqov "Qriqori Arutyunov
Həkimlər bütün şəkərli diabet xəstələrinə təkcə sanitar-gigiyenik qaydalara xüsusi diqqətlə riayət etməyin vacibliyini deyil, həm də qan şəkərinin səviyyəsinə nəzarət etməyin vacibliyini xatırladırlar. Şəkərli diabetə meylli olanlara (və bu, qarın nahiyəsində artıq çəki və piylənmə olan, "alma" kimi tamamilə bütün insanlardır) çəki tənzimləməsi, məşq etmək və düzgün yeməklə ciddi şəkildə məşğul olmaq tövsiyə olunur. Çünki inkişaf edən diabetin qarşısı alına bilər və artıq formalaşmış diabet yalnız nəzarət altına alınacaq.
“Akademik Zverev dəfələrlə peyvənd olunmuş Jirinovskidə koronavirusu izah etdi” materialını oxuyun
bbabo.Net