İSLAMABAD: Baş nazir İmran Xan Bazar günü Əfqanıstanda əhalinin yarısının aclıq, qida çatışmazlığı və qida çatışmazlığı səbəbindən çox təhlükəli vəziyyətdə olduğunu söylədi.

CNN-in GPS aparıcısı Fareed Zakaria ilə eksklüziv müsahibəsində o, hazırkı vəziyyətin artıq Əfqanıstanda ən pis humanitar böhranlardan birinə çevrildiyini söylədi.

O, "Birləşmiş Ştatlarda insanlar bir şeyi başa düşməlidirlər ki, söhbət təxminən 40 milyon əfqandan gedir və onların yarısı çox təhlükəli vəziyyətdədir" dedi.

"Aclıq var və Əfqanıstan qışı son dərəcə pis, amansızdır" deyən o, Əfqanıstanda insanların qışla üz-üzə qaldığını, qida çatışmazlığı və qida çatışmazlığının olduğunu əlavə etdi.

Baş nazir sualına cavabında deyib ki, hazırda Əfqanıstanda Talibana alternativ yoxdur.

“Taliban hökuməti sıxışdırılarsa, yaxşılığa doğru dəyişiklik etmək şansı varmı? Xeyr. Deməli, hazırda əlimizdə olan yeganə alternativ onlarla işləmək və onları dünyanın istədiyi şeylərə – inklüziv hökumətə, insan hüquqlarına və xüsusilə qadın hüquqlarına həvəsləndirməkdir. Bu, hazırda irəliyə doğru yeganə yoldur”.

“Və bunun əks tərəfi odur ki, əgər onlar (Taliban) tərk edilərsə və bu sanksiyalar orada qalsa və sanksiyalara görə bank sisteminin likvidliyi qalmazsa, o zaman narahatlıq Əfqanıstanda xaosa gedə və humanitar böhran baş verə bilər.

“Pakistan baxımından iki problemlə üzləşdik. Artıq üç milyon əfqan qaçqınımız var. Əfqanıstandan Pakistana üç terror qruplaşması fəaliyyət göstərirdi”, o qeyd edib.

Onun sözlərinə görə, Taliban hökuməti qurulan kimi qaçqın axını gəldi və 250 minə yaxın əfqan Pakistana keçdi və onların arasında təəssüf ki, terrorçular da var.

“Pakistan daxilində hücumlar həyata keçirən bu Pakistan Talibanı var idi, xüsusilə son vaxtlar hücumlar həyata keçirən Bəluc üsyançıları var idi, sonra isə İŞİD var idi”.

"Beləliklə, bizim ən yaxşı ümidimiz sabit Əfqanıstanın Pakistanın sülhünü və sabitliyini təmin etməsidir" dedi, buna görə də Əfqanıstandakı vəziyyətin xaosa düşməməsi hər kəsin marağındadır.

O bildirib ki, gec-tez Taliban tanınmalı olacaq.

“Beləliklə, indi dünya Talibanı tanımadan əvvəl bəzi zəmanətlər istəyir. Beləliklə, ABŞ Taliban-ı insan haqları baxımından gözlədikləri şeyə uyğunlaşdırmağa nə qədər sövq edəcək”.

Taliban çox güclü ideoloji hərəkat idi. Onlar Qərb cəmiyyətlərinə tamamilə yad olan mədəniyyəti təmsil edirdilər, o, əlavə etdi: “Ona görə də haradasa vermək və almaq lazımdır. Lakin onları tanımamaqla, hesablarını və bank sistemini dondurmaqla, bundan yalnız insanlar əziyyət çəkəcək, Taliban hökuməti yox, çünki onları hazırda heç kim əvəz edə bilməz. Beləliklə, baş verən budur ki, Əfqanıstan əhalisinin yarısı, təxminən 20 milyon insan ciddi risk altındadır”.

Başqa bir suala o, ABŞ-ın terrorla müharibəsinin əslində terrorçuları yetişdirdiyini söylədi.

“Mən sizə Pakistanın nümunəsindən deyə bilərəm, çünki bizdə ABŞ-ın terrora qarşı müharibəsinə qoşulandan sonra 80.000 insan həlak olub”.

“Biz gördük ki, müharibə getdikcə daha çox terrorçu yetişdirdi və əminəm ki, Əfqanıstanda gecə reydləri, dron hücumları nəticəsində Əfqanıstanda baş verənlərlə eynidir”.

O, ABŞ-dan pilotsuz təyyarələrin hücumları siyasətini nəzərdən keçirməyi xahiş edib.

“Orada baş verənləri izlədik. Onlar Birləşmiş Ştatlarda insanlara dronların çox dəqiq olduğunu və terrorçuları əldə etdiklərini deyirdilər. Kəndlərdə partlayan bombalar, yalnız terrorçuları necə alacaqlar. Beləliklə, çoxlu girov ziyanı oldu və mən qorxuram ki, Birləşmiş Ştatlarda ictimaiyyət girov zərərinin miqdarını bilmir.

Biz bütün ağır qisas hücumları Pakistan əsgərlərinə və Pakistan xalqına qarşı idi, çünki baş verənlər ABŞ-ın əməkdaşları hesab olunurdu. Ölkənin hər yerində intihar hücumları oldu və biz 80 min insan itirdik”.

O, ABŞ-ın Əfqanıstandan çıxarılmasından sonra terror hadisələrinin sayının azaldığını bildirib.

“Terrora qarşı müharibənin qızğın vaxtında İslamabad qala idi. Hər yerdə intihar hücumları keçirdiniz. Əvvəllər baş verənlərlə müqayisədə indi terror demək olar ki, əhəmiyyətsizdir”.

Hindistanla sülhün perspektivləri ilə bağlı suala İmran Xan dedi ki, o, yəqin ki, Hindistanı digər həmvətənlərindən daha çox tanıyan və başa düşən pakistanlılardan biri idi: “Hindistandakı dostluğuma və onunla münasibətlərimə görə. Hindistanda media və siyasətçilər”.

İmran Xan deyib ki, hökuməti hakimiyyətə gələn kimi ilk işinin Hindistanla əlaqə saxlamaq olub.

“Dedim ki, bizə bir addım gəl, biz sənə iki addım gedəcəyik və bizim yeganə problemimiz Kəşmirdir və biz bunu dialoq masasında yaxşı qonşular kimi həll etməliyik”.Ancaq təəssüf ki, Hindistanda bir faciə baş verdi, o, Nasistlərdən ilhamlanan RSS ideologiyasının Hindistanı ələ keçirdiyini əlavə etdi.

“Beləliklə, Hindistanı zəbt edən irqçi bir ideologiyadır. Üç dəfə RSS terror təşkilatı, böyük Qandiyə sui-qəsd edən ideologiya hesab olunurdu. Ona görə də bu ideologiya ilə barışmaq çox çətindir”.

“Mən hər şeyi sınadım və təkliflər verdim, amma təəssüf ki, nifrət, irqi üstünlük, müsəlmanlara nifrət, azlıqlara, xristianlara və əlbəttə ki, Pakistana nifrətə əsaslanan bir ideologiya ilə necə mübarizə apara bilərsiniz. Beləliklə, heç bir irəliləyiş əldə etməmişik.

Amma mənim narahatlığım ondan ibarətdir ki, hazırda Hindistanda baş verənlər indi Pakistandan daha çox Hindistan üçün zərərlidir. Münasibətimiz donub, lakin hazırda Hindistanda baş verənlər böyük narahatlıq doğurur”.

O, Birləşmiş Millətlər Təşkilatındakı ilk çıxışında Pakistan və Hindistanla bağlı vəziyyətin nəzarətdən çıxa biləcəyindən narahat olduğunu bildirib.

“İşğal edilmiş Kəşmirdə bir gənc Hindistan hərbi konvoyunda özünü partladıb və Pakistanı günahlandıran hücum olub. Mən dərhal Hindistandan soruşdum ki, Pakistanın iştirakına dair hər hansı sübut varsa, biz tədbir görəcəyik. Amma bizə hər hansı sübut vermək əvəzinə onların təyyarəsi bizi bombaladı və Pakistan da cavab verdi və onların təyyarəsi vuruldu. Biz dərhal pilotu geri qaytardıq ki, eskalasiya planımız yoxdur. Odur ki, asanlıqla gərginləşə bilərdi”.

“Prezident Trampla görüşəndə ​​ondan soruşdum ki, ən güclü ölkə üçün Kəşmir məsələsini həll etmək çox vacibdir”.

“Dünya ictimaiyyəti kəşmirlilərə söz verib ki, onlar öz müqəddəratlarını həll edə biləcəklər. Deməli, bu məsələ davam edərsə, hər zaman iki nüvə dövlətinin bir-biri ilə üz-üzə qalması şansı var”.

Çinlə bağlı suala o, “Bizim səfirimiz Aminul Haq var idi və o, Sinkianqa getdi və onun müşahidəsinə görə, şəkil qərb mediasında göstərildiyi kimi deyildi” dedi.

O, Kəşmirin Pakistan və Hindistan arasında mübahisəli ərazi olduğunu bildirib.

Son 35 ildə təxminən 100.000 Kəşmirli həyatını itirdi və 5 avqust 2019-cu ildə Hindistan birtərəfli qaydada Kəşmirin statusunu ləğv etdi, halbuki Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının məlumatına görə, Kəşmir Pakistan və Hindistan arasında mübahisəli ərazi idi.

“Əlavə məhkəmə qətlləri davam edir, orada heç bir hüquq yoxdur, sıxışdırma var və Kəşmir vadisində 800.000 Hindistan əsgəri var. Sinkiangda baş verənlərlə müqayisədə Kəşmirdə baş verənlərlə bağlı heç bir qəzəbin olmadığını çox çətin hesab edirəm, mən bununla razılaşmıram. Biz pakistanlılar olaraq bunun hətta verilməli olduğunu çox güclü hiss edirik”.

“Kəşmir fərqlidir, çünki Pakistan və Hindistan arasında mübahisəlidir və BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələri ilə təsdiqlənir. Beləliklə, bizim üçün bu, hazırda aktual məsələdir və qorxuram ki, bu, layiq olduğu diqqəti görmür. Kəşmirdə baş verənlər cinayətdir”.

sualına o, qeyd edib ki, dünya ABŞ və Çin arasında soyuq müharibəyə doğru getməməlidir.

bbabo.Net