Баку, 15 лютага,
Азербайджанская дыяспара за мяжой накіравала звароты генеральнаму дырэктару ЮНЕСКА Одры Азуле.
Як паведамляецца, у зваротах Кангрэса азербайджанцаў Бенілюкса, Каардынацыйнай рады азербайджанцаў Нідэрланды-Бельгія, Асацыяцыі азербайджанскай культуры ў Францыі, Асацыяцыі “Odlar Yurdu” Нідэрланды-Азербайджан, Асацыяцыі французска-азербайджанскага дыялогу. Паведамляецца, што ў выніку мэтанакіраванай палітыкі Арменіі шматвяковая культурная спадчына нашага народа на тэрыторыі Арменіі сутыкнулася з пагрозай поўнага знішчэння.
Адзначаецца, што культурны генацыд, учынены Арменіяй, суправаджаўся палітыкай этнічнай чысткі супраць азербайджанцаў. Так, у выніку масавай дэпартацыі азербайджанцаў з родных земляў на тэрыторыі Арменіі, распачатай у пачатку XX стагоддзя, у Арменіі не засталося азербайджанцаў.
Толькі ў выніку апошняй дэпартацыі ў 1988 годзе з родных земляў былі выгнаны звыш 250 тысяч азербайджанцаў, якія сталі ўцекачамі.
Такім чынам, мэтанакіравана праводзячы палітыку як этнічнай чысткі, так і культурнага генацыду, Арменія сцірае ўсе сляды азербайджанцаў, якія з'яўляюцца спрадвечнымі жыхарамі гэтых тэрыторый, разрабуе, разбурае, прысвойвае, змяняе прыналежнасць іх культурнай спадчыны.
Нараўне з гэтым, старажытныя тапонімы замяняюцца армянскімі назвамі.
У зваротах яшчэ раз падаюцца факты, адзначаныя ў ранейшых лістах, накіраваных ЮНЕСКА:
“Размешчаныя ў Арменіі звыш 300 мячэцяў, сярод якіх Блакітная мячэць, Гала мячэць, мячэці Шаха Абаса, Тэпебашы, Зала Хана, Сертыб Хана, Гаджы Наўрузалі Бея, Дэмірбулаг, Гаджы Джафар Бея, Рэджэб Паша, Мунамед , прысвоены ў пачатку XX стагоддзя, а некаторыя выкарыстоўваліся не па прызначэнні.
Толькі мячэць Дэмірбулаг дзейнічала па прызначэнні да 1988 года, а зараз яна цалкам разбурана і на яе месцы пабудаваны шматпавярховы будынак.
Разбурана больш за 500 могілак, якія належаць азербайджанцам у Арменіі, такіх як Агадэдзе, Ашагы Шорджа, Гюлюбулаг, Сарал. Разбурана таксама магіла вялікага паэта азербайджанскага народа Ашуга Алескера, надмагілле якога было ўстаноўлена ў яго роднай вёсцы ў старажытным махале Гёйчэ.
У цэлым Арменія наўмысна знішчыла на сваёй тэрыторыі тысячы помнікаў культурнай спадчыны, якія належаць азербайджанскаму народу. Гэта не толькі яскравы прыклад нецярпімасці супраць азербайджанскага народа ў Арменіі, а таксама абраза ўсяго чалавецтва.
Усё гэта паказвае, што Арменія не прызнае ніякіх агульначалавечых каштоўнасцяў. Беспакаранасць усіх гэтых супрацьпраўных дзеянняў, актаў вандалізму, якія адбываюцца на працягу дзесяцігоддзяў, дасылае сусветнай грамадскасці ілжывы мэсыдж. Сусветная супольнасць павінна зразумець, што падобныя захады з'яўляюцца дзяржаўнай палітыкай Арменіі і прыняць меры супраць іх».
У зваротах падкрэсліваецца важнасць выкарыстання інструментаў міжнароднага права: «Наўмыснае знішчэнне помнікаў культуры, змяненне і прысваенне прыналежнасці з'яўляюцца грубым парушэннем міжнароднага гуманітарнага права, у прыватнасці Жэнеўскіх канвенцый 1949 года і Канвенцый ЮНЕСКА ад 1954 і 1970 гадоў. Гэта ваенныя злачынствы. Як вызначана рэзалюцыяй нумар 2347, прынятай Саветам Бяспекі ААН у 2017 годзе, наўмыснае знішчэнне культурнай спадчыны таксама з'яўляецца пытаннем міру і бяспекі.
Прыняўшы ўсё гэта за аснову, мы прасілі вас накіраваць у Арменію экспертную групу для адзнакі цяперашняга стану шматвяковай культурна-гістарычнай спадчыны азербайджанскага народа. Нажаль, Арменія, каб захаваць у таямніцы свае падступныя і незаконныя дзеянні, выступіла супраць такой місіі.
Аднак па выніках відэасустрэчы лідэраў Азербайджана, Францыі, Арменіі і кіраўніка Савета Еўрапейскага саюза 4 лютага 2022 года была дасягнута дамоўленасць аб ажыццяўленні місіі ЮНЕСКА ў Арменію і Азербайджан. Гэтая навіна натхніла нас і падштурхнула накіраваць вам дадзены зварот.
Мы спадзяемся, што Арменія, узяўшы на сябе абавязацельства ў ходзе сустрэчы, не будзе перашкаджаць рэалізацыі місіі ЮНЕСКА, і ў выніку аб'ектыўнай справаздачы гэтай місіі ўвесь свет даведаецца аб дзеяннях, учыненых супраць шматвяковай спадчыны азербайджанскага народа. Арменія ж будзе несці адказнасць за свае дзеянні».
bbabo.Net