ЗША (bbabo.net), - Апошнія падзеі ў Канадзе, дзе мясцовыя дальнабойшчыкі арганізавалі адну з самых масавых у сучаснай гісторыі краіны пратэстных акцый у выглядзе маршу на сталіцу Атаву, на першы погляд нагадваюць чарговае выступленне «антываксёраў». У сапраўднасці прычыны пратэсту значна глыбей, чым незадаволенасць абмежаваннямі, звязанымі з каранавірусам. Дзеянні прэм'ер-міністра Канады Джасціна Трудо і яго Ліберальнай партыі выклікаюць усё большую непрыязнасць грамадзян, паколькі ў аснову ставяцца не інтарэсы канкрэтных людзей, а імкненне любой цаной утрымацца ва ўладзе. Летась Труда абгрунтаваў неабходнасцю барацьбы з каранавірусам перанос парламенцкіх выбараў, які дазволіў яму захаваць пасаду прэм'ер-міністра, але гэтыя жорсткія абмежаванні выклікалі заканамерны адпор, які зыходзіць перш за ўсё з глыбіннай часткі краіны.

Непасрэднай падставай для пратэстаў стала рашэнне ўрада Джасціна Трудо ўвесці з 15 студзеня абавязковую вакцынацыю для дальнабойшчыкаў, якія здзяйсняюць трансгранічныя рэйсы паміж Канадай і ЗША, дзе гэтая ініцыятыва таксама знайшла падтрымку ў сувязі з імклівым распаўсюджваннем «амікрона». Маючы на ​​руках афіцыйную статыстыку вакцынацыі, паводле якой каля 90% дальнабойшчыкаў Канады і 77% насельніцтва краіны зрабілі дзве прышчэпкі ад каранавіруса, Трудо ў момант пачатку акцыі заявіў, што «Канвой свабоды» прадстаўляе «невялікую маргінальную меншасць», якая не падзяляе поглядаў асноўнай часткі канадцаў.

Але, мяркуючы па відэароліках, выкладзеных у Сеткі, падтрымка ўдзельнікаў «Канвою свабоды» была масавай - грамадзяне актыўна віталі дальнабойшчыкаў з абочын дарог. У прабегу прынялі ўдзел некалькі сотняў грузавікоў з усіх канцоў краіны, да якіх далучыліся сотні легкавых машын, а ў Атаве да парламента Канады выйшлі ад трох да васьмі тысяч чалавек. Аднак размаўляць з імі Джасцін Трудо не планаваў першапачаткова. Напярэдадні прыбыцця «Канвая свабоды» ў Атаву ён паведаміў, што сыходзіць на самаізаляцыю, паколькі ў аднаго з яго дзяцей быў знойдзены каранавірус. На мінулых выходных Труда і яго сям'я з меркаванняў бяспекі з'ехалі за горад, а 31 студзеня, калі многія пратэстоўцы пакінулі Парламенцкі ўзгорак у Атаве, стала вядома, што станоўчы тэст выявіўся і ў самога канадскага прэм'ера.

Назваць пратэстуючых маргіналамі Трудо мог яшчэ і таму, што першапачатковыя сродкі на арганізацыю «Канвая свабоды» збірала партыя Maverick («Міталец»), якая не мае прадстаўніцтва ў нацыянальным парламенце, выступала за праславутае права на самавызначэнне аж да аддзялення заходніх канадскіх правінцый — раней гэтая партыя насіла гаворачую назву Wexit Canada. Аднак пасля таго, як акцыя набыла нацыянальны характар ​​(за першы тыдзень, паведамляюць арганізатары, канадцы ахвяравалі суму, эквівалентную $4,4 млн), у яе падтрымку выказаўся зусім рэспектабельны прадстаўнік канадскай палітыкі – лідэр кансерватараў Эрын О’Тул. «Канвой свабоды», заявіў ён напярэдадні яго прыбыцця ў Атаву, ператвараецца ў сімвал стомленасці і раз'яднанні, якія зараз назіраюцца ў краіне. Паводле апошніх апытанняў, каля 20-25% выбаршчыкаў Кансерватыўнай партыі выступаюць супраць абавязковай вакцынацыі - гэта самая высокая доля «антываксёраў» сярод парламенцкіх партый.

Пагаршэнне эканамічнай сітуацыі ў краіне, хутчэй за ўсё, стала галоўным матывам для пераносу парламенцкіх выбараў, запланаваных на кастрычнік 2023 года, на верасень 2021 года, прычым гэтаму не перашкодзіла чарговая хваля каранавіруса ў краіне. Джасцін Труда растлумачыў датэрміновыя выбары неабходнасцю атрымання яго Ліберальнай партыяй большасці ў парламенце для барацьбы з пандэміяй і аднаўлення эканомікі. Аднак вынікі для лібералаў аказаліся яшчэ горшымі, чым на федэральных выбарах 2019 года, калі яны страцілі парламенцкую большасць, хоць і змаглі застацца ва ўладзе. У абсалютным заліку лібералы атрымалі 32,6% галасоў, прапусціўшы наперад кансерватараў з вынікам 33,7%, таму партыі Трудо прыйшлося другі раз фармаваць урад парламенцкай меншасці разам са сваімі саюзнікамі.

Адным з галоўных пунктаў праграмы Трюдо на леташніх выбарах было ўвядзенне абавязковай вакцынацыі сама меней для дзяржслужачых, і гэтыя меры сталі ажыццяўляцца практычна адразу пасля галасавання. Ужо ў пачатку кастрычніка было абвешчана, што прадстаўнікі федэральных уладаў Канады, супрацоўнікі паліцыі і вайскоўцы, а таксама асобы, якія перамяшчаюцца ўнутры краіны чыгуначным і паветраным транспартам, абавязаны вакцынавацца ад каранавіруса на працягу бліжэйшых двух месяцаў. Праз некалькі дзён Джасцін Трудо аб'явіў аб увядзенні нацыянальнага пашпарта вакцынацыі на базе ўжо дзеючых аналагічных дакументаў рэгіянальнага ўзроўню, а ў сярэдзіне лістапада Агенцтва грамадскай аховы здароўя Канады аб'явіла аб маючых адбыцца патрабаваннях поўнай вакцынацыі да пастаўшчыкоў трансгранічных паслуг, уключаючы вадзіцеляў грузавікоў.

Па задуме ўладаў, такі падыход павінен быў не толькі паскорыць барацьбу з пандэміяй, але і перашкодзіць супернікам вакцынацыі сабатаваць аднаўленне эканомікі. Аднак незадаволеныя дзеяннямі ўрада заявілі, што гэтыя абмежаванні парушаюць канстытуцыю краіны, асобна нагадаўшы Джасціну Трудо, што ля вытокаў сённяшняй канстытуцыйнай прылады краіны стаяў не хто іншы, як яго бацька П'ер Труда, прэм'ер-міністр Канады ў 1968—1979 гадах. «Гэты не рух супраць вакцынацыі, гэта рух за свабоду», - так фармулявалі праграму-максімум некаторыя ўдзельнікі пратэстаў.

25 студзеня група Canada Unity, якая ўдзельнічала ў арганізацыі «Канвая свабоды», прадставіла мемарандум з патрабаваннямі да ўладаў: адмяніць усе патрабаванні па абавязковай вакцынацыі, вярнуць працу грамадзянам, звольненым з-за адмовы вакцынавацца, адмяніць усе штрафы, накладзеныя за невыкананне абмежаванняў. Да таго моманту «Канвой свабоды», які стартаваў з правінцыі Альберта на паўночным захадзе краіны, дабраўся да цэнтральнай правінцыі Антарыё, і тое, што незадаволенасць яго прыхільнікаў далёка не абмяжоўваецца каранавіруснымі абмежаваннямі, ужо не хавалася. Мэтай пратэсту з'яўляецца роспуск урада, заявіў Джэйсан Лафейс, арганізатар акцыі ў Антарыё ад Canada Unity.

Калі ж вярнуцца да акцыі «Канвая свабоды» ў Атаве, якая адбылася на мінулых выходных, то на карысць Труда, несумненна, згуляла тая акалічнасць, што яе арганізатарам не ўдалося сканцэнтраваць сацыяльны складнік пратэсту. У шэрагах мітынгоўцаў на Парламенцкім узгорку адразу ж былі заўважаныя разнастайныя радыкалы, і гэта толькі стала яшчэ адным аргументам на карысць маргінальнага характару акцыі, якую многія СМІ неадкладна параўналі са штурмам Капітолія ў Вашынгтоне ў студзені мінулага года. Збольшага супастаўленне абгрунтаванае — экс-прэзідэнт ЗША Дональд Трамп, чые прыхільнікі ўдзельнічалі ў гэтай акцыі, ужо выказаўся ў падтрымку канадскага пратэсту.

Між тым арганізатары "Канвою свабоды" некалькі разоў заявілі, што яны з'яўляюцца прыхільнікамі мірнага пратэсту, а любыя спробы аб'явіць іх "сепаратыстамі" або "тэрарыстамі" катэгарычна не адпавядаюць рэчаіснасці. Тым не менш Майк Мільян, кіраўнік асацыяцыі прыватных грузаперавозчыкаў Канады, у інтэрв'ю каналу CTV прызнаў, што асобныя асобы, якія не маюць ніякай сувязі з гэтым сектарам, ухапіліся за магчымасць далучыцца да акцыі і паспрабавалі змяніць яе мэты. А Канадскі альянс грузаперавозак, які прадстаўляе каля 4500 перавозчыкаў, наогул выступіў супраць удзелу ў «Канвой свабоды», заявіўшы, што гэта непрыдатны спосаб выказваць нязгоду з палітыкай урада.

Салідарнае з пазіцыяй кансерватараў выданне Toronto Sun канстатуе, што першапрычынай здарэння было нежаданне палітыкаў прыслухоўвацца да меркавання людзей: дэманстратыўна самаізаляваўшыся падчас мітынгаў у Атаве, Джасцін Трудо толькі яшчэ больш падзяліў нацыю, замест таго каб прызнаць, што акцыя сабрала людзей з усіх слаёў.

«Праўда ў тым, што многім канадцам цяпер цяжка, - адзначае Toronto Sun у рэдакцыйным каментарыі. - За апошнія два гады людзі панеслі вялікія страты - як непасрэдна з-за каранавіруса, так і з-за негатыўных наступстваў лакдаўнаў і іншых мер. Зразумела, што эмоцыі на зыходзе… Збольшага праблема ў тым, што палітыкі здольныя разглядаць пандэмію толькі праз прызму палітычнай стратэгіі, засяродзіўшыся на выніках апытанняў і галасавання на выбарах. Аднак выклікі апошніх двух гадоў былі якімі заўгодна, толькі не палітычнымі - гэта глыбока чалавечая гісторыя».

Канадзе, рэзюмуе выданне, трэба нарэшце навучыцца жыць з каранавірусам - да чаго, уласна, і заклікаюць чыноўнікі ад аховы здароўя. Але пры гэтым ва ўладаў павінна быць разуменне, што не ўсе будуць рухацца на адной хвалі — стоадсоткавы кансенсус наконт мераў барацьбы з пандэміяй недасягальны гэтак жа, як і стоадсоткавая вакцынацыя.

bbabo.Net