Расія (bbabo.net), - Напярэдадні выканалася 33 гады са дня выснова савецкіх войскаў з Аўганістана. Пачатку той вайны папярэднічала спецаперацыя "Байкал-79", важнай часткай якой быў штурм палаца афганскага дыктатара Аміна. Палкоўнік спецпадраздзялення "Альфа" КДБ СССР і ФСБ Уладзімір Цвяткоў - адзіны ў Сахалінскай вобласці ўдзельнік таго штурму.

Ліст Андропава

Уладзімір Канстанцінавіч Цвяткоў - равеснік Сахалінскай вобласці. Ён нарадзіўся 2 студзеня 1947 года ў горадзе Кадзіеўка Луганскай вобласці. Калі яму споўнілася два гады, сям'я пераехала ў астраўны рэгіён.

- Я скончыў паўднёва-сахалінскую школу №5, там былі толькі старэйшыя класы. Вучыўся ў класе пад літарай "к" - так іх шмат было. На нашы вечары дзецюкоў шчыльных ставілі на ўваходзе. Яны падставай - гальштука няма ці яшчэ чаго - хлопцаў з іншых школ не пускалі, каб тыя нашых дзяўчынак не расхоплівалі, - усміхаецца ветэран.

Скончыўшы факультэт замежных моў мясцовага педагагічнага інстытута, Цвяткоў працаваў настаўнікам англійскай у пасёлку Усход Паранайскага раёна. Праз год яго прызвалі ў войска, у ракетна-зенітны дывізіён.

Менавіта там за месяц да заканчэння службы тэрміновай службы, наглядзеўшыся фільмаў і начытаўшыся кніг пра разведчыкаў, напісаў ліст тады яшчэ старшыні Камітэта дзяржаўнай бяспекі СССР Юрыю Андропаву.

- Проста хуліганіў, шчыра кажучы, - усміхаецца Уладзімір Цвяткоў. - "Выхаваны на прыкладах Мікалая Кузняцова, Зоі Касмадзям'янскай, Рыхарда Зорге, хацеў бы звязаць свой далейшы лёс…" - у такім духу напісаў і адправіў. Праз два-тры тыдні асабісты прыйшоў, выклікаў мяне ў Ленінскі пакой і доўга распытваў, адкуль у мяне з'явілася такая ідэя. Праўда, не папракаў.

Так і патрапіў Уладзімір Цвяткоў у органы дзяржбяспекі. Яго адправілі ў Менск на вышэйшыя курсы КДБ. Туды пасылалі ўсіх, у каго была вышэйшая адукацыя. У 1973 годзе ён паспяхова прайшоў атэстацыю і стаў працаваць ва УКДБ па Сахалінскай вобласці. А ягоная афганская гісторыя пачалася ў 1979-м.

Бутэлек валяр'янкі

Гэта быў напярэдадні Алімпіяды ў Маскве. Палітбюро вельмі доўга вырашала, ці ўводзіць у Аўганістан савецкія сілы. У пачатку 1979-га Цвяткова адправілі ў Падмаскоўе, у навучальны цэнтр падрыхтоўкі камандзіраў спецпадраздзяленняў. Па афіцыйнай версіі, каб гарантаваць бяспеку правядзення Алімпіяды. На справе сахалінца ўключылі ў аператыўную групу спецыяльнага прызначэння "Зеніт", куды ўвайшлі найлепшыя афіцэры КДБ. Кветкаў стаў вядучым снайперам спецатрада, які ўзмоцнена рыхтавалі да важнай аперацыі.

У Афгане ў сярэдзіне верасня пасля перавароту да ўлады прыйшоў Хафізула Амін, па загадзе якога забілі лаяльнага СССР ранейшага лідэра Нур Махамада Таракі. Зрынуць дыктатара трэба было падчас аперацыі "Шторм-333".

Улетку далёкаўсходнік з іншымі байцамі прыбыў у Кабул. Аперацыя прайшла 25 снежня 1979 гады. Цвяткоў узначаліў атрад з 14 байцоў - чатырох спецназаўцаў і дзесяці чалавек з так званага мусульманскага батальёна ГРУ. У яго ўвайшлі таджыкі і ўзбекі з Ферганы.

- Пазнаёміліся з начальнікам упраўлення "С" - знешняй разведкі, ён нас інструктаваў. Нам яго прадставілі як капітана Лебедзева, хаця насамрэч ён быў тады ў званні генерал-маёра. Мы ўсе былі не пад сваімі прозвішчамі. Лісты, якія атрымлівалі з дому, чыталі ў страі, іх тут жа збіраў старэйшы і спальваў, - кажа "афганец".

Ён успамінае, што ў тыя часы такія сур'ёзныя аперацыі рыхтаваліся "страшна бязладна".

- Нас выклікалі ў пасольства і сказалі, што трэба атрымаць дзве снайперскія вінтоўкі для знішчэння мэт, а якіх - скажуць пазней. Кажу: трэба прыстраляць зброю, усё ж Кабул размешчаны на 2000 метрах над узроўнем мора. Страляеш на 300-500 метраў, а далёкасць прамога палёту кулі з-за разрэджанага паветра павялічваецца. Калі цэлішся ў калені, куля прыляціць у жывот. А гэтае смяротнае раненне, якое не трэба, калі стаіць задача захапіць чалавека ў палон, - распавядае палкоўнік ФСБ.

Пасля ўгаворванняў хлопцаў пад жорсткай аховай усё ж вывезлі для навучальных стрэльбаў у Баграм. Гэта горад за 60 кіламетраў на паўночны захад ад Кабула. Мішэняў не было. Стралялі па звычайных кардонных каробках з-пад бытавой тэхнікі на фоне дувала - глінабітнага плота. Прыстраляцца ўдалося не адразу: на сваіх мішэнях Кветкаў сляды куль ніяк не знаходзіў, затое роўна за паўтара метра ад іх, на плоце, ужо зеўрала вялізная пралом. І як лейтматыў гучалі словы Фёдара, другога нумара ў снайперскай пары Цвяткова: "Воўчык, калі ты сдрэйфіш на штурме, я цябе першы застрэлю!".

Напярэдадні бою камандзір атрада запазычыў у медчастцы вялікі бутэльак валяр'янкі. Разумеў, што салдаты хвалявацца будуць - усё ж першы раз ідуць у бой. І сапраўды.

Кветкаў разам з іншым спецназаўцам Дзмітрыем Волкавым выскачыў з машыны першым, каб "зняць" вартавых.

- Мы дамовіліся: калі афганец стаіць да нас бліжэй, чым у дзесяці метрах, Дзіма страляе ў яго з бясшумнага пісталета. А калі далей - я. З аўтамата з асадкай для бясшумнай стральбы. Але я не ведаў, што з-за яе не перазараджваецца аўтамат, таму стрэліў толькі адзін раз. Але вартавы адразу паваліўся, — расказвае сахалінец.

Тым часам мусульманскі атрад залез у танкі. "Камандзір, боепрыпасаў няма!". А бо трэба абавязкова адлюстраваць напад на палац.

- Добра, перад гэтым наш генерал у чыне капітана загадаў узяць з сабой гранатамёт, - кажа афіцэр. - Стрэлілі проста ў акно палаца. У дваіх з вушэй тут жа пацякла кроў - ён нас спрэс аглушыў!

Пасля гэтага пачаўся бой. Ахова Аміна адчайна супраціўлялася. Беспрасветны агонь прыціскаў да зямлі.

- Дзіму Волкава забілі адразу. Я загадаў рабятам дастаць перавязачныя пакеты і наматаць бінт на рукавы, каб не забілі свае ж: бо ўсё ў аднолькавай афганскай форме. У гэты момант мяне паранілі. - кажа ветэран. - Лячыўся больш за паўгода,

Сама легендарная аперацыя, падчас якой Амін быў забіты, працягнулася каля 40 хвілін. Яна як бліскучы прыклад увайшла ў падручнікі па тактыцы і стратэгіі баявых дзеянняў.

Саюз ветэранаў

Пасля Афгана Уладзімір Цвяткоў узначальваў спецыяльную антытэрарыстычную аператыўна-баявую групу УКДБ СССР па Сахалінскай вобласці. Абясшкоджваў небяспечных злачынцаў, ратаваў людзей, спыняў незаконны абарот наркотыкаў. А яшчэ не забываўся пра спорт, з якім сябруе ўсё жыццё.

Палкоўнік - арганізатар і ўдзельнік многіх аўта-і велапрабегаў, лёгкаатлетычных марафонаў, у тым ліку па маршруце Масква - Барселона. Але самым запамінальным называе лёгкаатлетычны марафон Паўднёва-Сахалінск - Оха 1977 года. Маршрут у 1000 кіламетраў з поўдня на поўнач вострава марафонцы прабеглі за 17 дзён. Дарэчы, пакуль Цвяткоў пераадольваў дыстанцыю, у яго нарадзілася дачка Каця. Пазней з'явіўся сын Ягор, які працягнуў сямейную дынастыю вайскоўцаў.

Уладзімір Канстанцінавіч - член Сахалінскай абласной грамадскай арганізацыі пенсіянераў (ветэранаў) органаў дзяржбяспекі. Сама арганізацыя, якую ўзначальвае ганаровы грамадзянін Паўднёва-Сахалінска Аляксандр Іванча, займаецца важнай працай. Адна з галоўных яе задач - падтрымка адстаўных супрацоўнікаў і ветэранаў вайны, удзельнікаў баявых дзеянняў, іх удоў. Удзельнікі дапамагаюць паляпшаць ім жыллёвыя ўмовы, аказваюць розную дапамогу, а таксама выдаюць кнігі, увекавечваючы памяць герояў.

Іншы важны напрамак - выхаваўчая работа з моладдзю. Больш чым за 25-гадовую гісторыю арганізацыі яе члены правялі шмат ваенна-патрыятычных і спартыўных мерапрыемстваў. А яшчэ ветэраны акультурваюць Паўднёва-Сахалінск, высаджваючы алеі дрэў, даглядаюць помнікі і магілы байцоў у розных населеных пунктах вострава.

bbabo.Net