Bbabo NET

Навіны

Адносіны Украіны і Беларусі адскочылі ад дна

Улады Беларусі і Украіны актывізавалі кантакты на фоне таго, што ў адносінах іх саюзнікаў - Расіі і ЗША адпаведна - намецілася некаторая разрадка. Яшчэ ў панядзелак, 14 лютага, міністры абароны дзвюх рэспублік паразмаўлялі па тэлефоне, абмеркаваўшы сумесныя беларуска-расійскія вучэнні, якія Кіеў лічыць прамой пагрозай для сябе. А ў сераду міністр замежных спраў Беларусі Ўладзімір Макей распавёў, што падчас той гутаркі «шмат што атрымалася высветліць для абодвух бакоў». Пры гэтым дыпламат анансаваў сваю сустрэчу з украінскім паслом Ігарам Кізімам.

Украіна і Беларусь, якія ў апошні час часта казалі аб пагрозах з боку адзін аднаго, пачалі аднаўляць дыялог. Першы намёк на гэта з'явіўся яшчэ ў панядзелак, калі стала вядома, што міністр абароны Беларусі Віктар Хрэнін і яго ўкраінскі калега Аляксей Рэзнікаў паразмаўлялі па тэлефоне.

«Так, была праяўленая ініцыятыва з боку міністра абароны Украіны, – пацвердзіў журналістам спадар Хрэнін. – Я, вядома ж, яе падтрымаў, каб правесці гэтую размову, зняць пэўную напружанасць, якая ўсё-такі, як мы бачым, існуе ў выніку і праводжаных вучэнняў, і ўвогуле ваенна-палітычнага становішча вакол нашых краін. Мы абмеркавалі шэраг балючых тэм, абгаварылі перспектывы аднаўлення ваеннага супрацоўніцтва. Паказалі адзін аднаму, што адкрыты да дыялогу, і вызначыліся, што наш дыялог працягнецца ў далейшым».

Тую ж думку працягнуў кіраўнік МЗС Беларусі Уладзімір Макей, які раніцай у сераду выступіў на прэс-канферэнцыі. «Тое, што адбыўся кантакт паміж міністэрствамі абароны, мы разглядаем як станоўчы факт. Мы прапаноўвалі заключыць паміж міністэрствамі абароны праграмы супрацоўніцтва, якія існавалі ў нас раней, - сказаў дыпламат. - Пытанні абмяркоўваліся ў станоўчым ключы, шмат чаго ўдалося растлумачыць для абодвух бакоў. З нашага боку выразна прагучала заява, што ніхто не збіраецца нападаць, і тое, што адбываецца зараз на беларуска-ўкраінскай мяжы, я маю на ўвазе вучэнні войскаў Саюзнай дзяржавы, - гэта не азначае, што хтосьці збіраецца здзяйсняць акт агрэсіі супраць суседняй дзяржавы. ».

Ён асобна падкрэсліў, што пасля заканчэння вучэнняў у Беларусі не застанецца "ніводнага ваеннаслужачага, ні адной адзінкі баявой тэхнікі" з Расіі.

Акрамя гэтага, на прэс-канферэнцыі спадар Макей анансаваў сустрэчу з амбасадарам Украіны ў Менску Ігарам Кізімам. Ініцыятарам, паводле слоў міністра, стаў спадар Кізім.

Напружанне паміж Мінскам і Кіевам, аб якім гаварылі Віктар Хрэнін і Уладзімір Макей, з'явілася яшчэ ў 2020 годзе, але нядаўна дасягнула апагею. Гэта адбілася нават на простых беларусах, якія спрабавалі ўехаць ва Украіну ў мінулыя выходныя. Па паведамленнях шэрагу СМІ, іх сталі падвяргаць дадатковым праверкам, дапытваць, а часам і зусім не пускаць у краіну пад надуманымі падставамі - як і расейцаў.

Нагадаем, што з 10 па 20 лютага ў Беларусі праходзяць сумесныя з Расіяй вучэнні "Саюзная рашучасць-2022", у якіх прымае ўдзел вялікая колькасць ваеннай тэхнікі.

На думку амерыканскіх уладаў, гэтыя манеўры былі накіраваныя на эскалацыю канфлікту вакол Украіны і нават маглі быць часткай плана "расейскага ўварвання".

Адзін інцыдэнт у раёне правядзення вучэнняў сапраўды адбыўся - але яшчэ да іх пачатку. Размова аб беспілотніку невядомага паходжання, які, паводле версіі Мінска, заляцеў з боку Украіны і быў пасаджаны мясцовымі СПА, а ў версіі Кіева — быў запушчаны беларускімі ці расійскімі вайскоўцамі, каб абвінаваціць у правакацыі Украіну.

Аднак, паводле слоў прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі, эскалацыя, падчас якой беларускія войскі могуць сутыкнуцца з украінскімі, можа адбыцца не толькі на мяжы дзвюх краін.

У інтэрв'ю расейскаму тэлежурналісту Уладзіміру Салаўёву, якое выйшла напярэдадні вучэнняў, спадар Лукашэнка заявіў, што калі ўкраінскія ўлады пачнуць вайну супраць Данбаса, то беларускае войска будзе дзейнічаць "сапраўды так, як расейскае".

Зрэшты, беларускі палітолаг Пётр Пятроўскі, які часта выказвае пункт гледжання ўлад, у гутарцы з заявіў, што адказ беларускай арміі на ўкраінскую аперацыю ў Данбасе ў любым выпадку не быў бы агрэсіяй, бо гэта азначала б парушэнне Украінай Мінскіх пагадненняў.

"Мінскія пагадненні не забараняюць ваенным шляхам падтрымліваць замацаваны ў іх статус-кво", - падкрэсліў эксперт. Адзначым, што такой нормы ў дакуменце няма.

У сваю чаргу, аднаўленне дыялогу паміж Мінскам і Кіевам спадар Пятроўскі назваў добрым знакам. «У нашых краін быў дэфіцыт зносін, - сказаў ён. - Мы лічым правільным рашэнне ўкраінскіх уладаў ініцыяваць гэты дыялог, як і тое, што Кіеў спрабаваў супраціўляцца ваеннай істэрыі з боку Захаду. Нам разам варта заняцца гарантаваннем бяспекі і дэмілітарызацыяй рэгіёна, які спрабуюць зрабіць картай у чужой гульні».

«Размова міністраў абароны і сустрэча кіраўніка МЗС з амбасадарам Украіны - гэта важна, але мала што вырашае, - заявіў былы беларускі дыпламат Павел Мацукевіч, які звольніўся з МЗС пасля падзей 2020 года. - Аўтарам напругі для Украіны на беларускім кірунку была не Беларусь, а Расея. Самастойнасць беларускага кіраўніцтва і раней выклікала вялікія сумневы, а пасля 2020 года і тым больш. Усё роўна ўсе навіны і прынцыповыя рашэнні прымаюцца ў Маскве. Як для Мінска, так і для Кіева. Але паколькі, мяркуючы па ўсім, вучэнні першапачаткова планаваліся як акцыя запалохвання і напружання, то Лукашэнка ахвотна ўставіў свае грозныя пяць капеек, разумеючы, што адказваць за словы на полі лаянцы не давядзецца». Тым не менш, паводле слоў спадара Мацукевіча, "Кіеў і Мінск зацікаўлены адзін у адным у многіх сферах, многае гатовы адзін аднаму дараваць - асабліва калі размова ідзе толькі аб гучных заявах".

Адносіны Украіны і Беларусі адскочылі ад дна