Не атрымаўшы ад ЗША адназначнай рэакцыі на прапановы па гарантыях бяспекі ў Еўропе, Масква дала зразумець, што вечна чакаць не будзе, прыгразіўшы ваенным адказам на нежаданне прыслухацца да яе заклапочанасцей. Пры гэтым гутарыць Расія мае намер не з НАТА ці ЕС, а выключна на двухбаковай аснове - з ЗША і асобнымі еўрапейскімі краінамі. Парыж і Берлін ужо выказалі гатоўнасць да дыялогу з Масквой. Аднак гучна гучаць на еўраатлантычнай прасторы і галасы тых, хто ўпэўнены: Расія зноў спрабуе падзяліць Еўропу на сферы ўплыву.
З боку Расіі рушаць услед "ваенна-тэхнічны і ваенны адказы", калі НАТА адмовіцца сур'ёзна абмяркоўваць праекты МЗС РФ па гарантыях бяспекі ў Еўропе. З такой жорсткай заявай у панядзелак у эфіры тэлеканала "Расія-24" выступіў кіраўнік дэлегацыі РФ на перамовах у Вене па пытаннях ваеннай бяспекі і кантролю над узбраеннямі Канстанцін Гаўрылаў.
У тым жа духу выказаліся ў панядзелак і іншыя высокапастаўленыя расейскія дыпламаты. Намеснік кіраўніка МЗС РФ Сяргей Рабкоў патлумачыў, чаму Расія заклікае Захад не марудзіць з адказам: праблема тэрміновая, паколькі сітуацыя ў рэгіёне "мае тэндэнцыю да далейшага ўскладнення". «Гэтым трэба займацца ўшчыльную, прычым хутка. Спадзяюся, што хаця б гэты аспект яны засвоілі, таму мы чакаем хуткіх сігналаў», - падкрэсліў ён. А іншы намеснік кіраўніка ведамства Андрэй Рудэнка, выступаючы на паседжанні клуба «Валдай», абгрунтаваў жорсткасць расейскай пазіцыі: «Наша рэакцыя - гэта прэвентыўная мера, якая папярэджвае аб тым, што ў выпадку пэўнага развіцця, пэўнага сцэнара, з нашага боку будуць зроблены пэўныя крокі, пра якія мы зараз не распаўсюджваемся».
Адказу з Вашынгтона ўсё яшчэ не было, хаця чарнавікі дагавораў былі перададзены амерыканскаму боку яшчэ ў сераду. Спадар Рабкоў выказаў асцярогу, што амерыканцы паспрабуюць перавесці абмеркаванне расейскіх прапаноў "у вялацякучы працэс". У сталіцы краін НАТА дакументы былі накіраваныя ў чацвер, але "субстантыўнага адказу" адтуль таксама няма, пра што паведаміў прэс-сакратар прэзідэнта РФ Дзмітры Пяскоў. Пакуль вядома толькі тое, што расейскія ініцыятывы на гэтым тыдні абмяркуе Раду НАТА. Пра гэта паведаміла міністр абароны ФРГ Крысціне Ламбрэхт.
У МЗС РФ, аднак, даюць зразумець, што рэакцыя Бруселя, можа быць, і цікавая, але не такая важная, тым больш што яна шмат у чым прадказальная. Перагаворы ж расійскі бок мае намер весці выключна ў двухбаковым фармаце, перш за ўсё з ЗША.
"Нават калі зыходзіць з таго, што НАТА працуе на аснове кансенсусу, вядома, пазіцыя ЗША будзе вызначальнай", – сказаў у нядзелю намеснік кіраўніка МЗС РФ Аляксандр Грушко. Гаворачы аб Еўрасаюзе, ён выказаў меркаванне, што той у ваенных адносінах знаходзіцца "пад поўным кантролем" НАТА. Да абмеркаванняў, верагодна, далучацца і найбуйныя еўрапейскія гульцы накшталт ФРГ і Францыі. "Вядома, гаварыць трэба будзе з тымі краінамі - некаторыя з іх уваходзяць у склад Еўрасаюза, - ад якіх у найбольшай ступені залежыць лёс еўрапейскай бяспекі", - сказаў у інтэрв'ю газеце "Известия" пастаянны прадстаўнік РФ пры ЕС Уладзімір Чыжоў.
Эксперт клуба "Валдай", намеснік дырэктара Цэнтра комплексных еўрапейскіх і міжнародных даследаванняў НИУ ВШЭ Дзмітрый Суслаў заявіў: такая пазіцыя звязана з тым, што, па-першае, з расійскага пункту гледжання, еўрапейскія краіны не валодаюць уласнай суб'ектнасцю ў галіне бяспекі. «Яны не больш за статысты і пляцоўка, на якой ЗША рэалізуюць сваю палітыку. НАТА, як лічаць у Маскве, не калектыўны саюз дзяржаў, а гегеманісцкай структура, якая кіруецца Вашынгтонам », - растлумачыў ён. Па-другое, указаў эксперт, абмеркаванне з удзелам вялікай колькасці краін абцяжарвае працэс перамоваў.
Між тым у Парыжы і Берліне лічаць, што перамовы неабходны.
Так, міністр абароны Францыі Фларанс Парлі ў інтэрв'ю той жа Journal du Dimanche указала, што яе краіна "хоча падтрымліваць дыялог з Расіяй", у прыватнасці, каб адгаварыць расійскія ўлады ад кроку, які мог бы справакаваць "драматычны ланцуг падзей". У сваю чаргу афіцыйны прадстаўнік МЗС ФРГ Андрэа Засэ ў панядзелак заявіла, што расейскія прапановы трэба абмеркаваць «у падыходных дыялогавых фарматах» - з партнёрамі Берліна і з Масквой.
На думку Дзмітрыя Суслава, найбольш верагодны сцэнар развіцця сітуацыі - гэта пачатак дыялогу з ЗША. Пакуль цяжка сказаць, якога неабходнага мінімуму будзе дабівацца Масква на перамовах. На думку эксперта, у спіс могуць увайсці пытанні непашырэння НАТА на краіны постсавецкай прасторы (за выключэннем краін, якія ўжо знаходзяцца ў альянсе) і неразмяшчэння ўдарнай інфраструктуры ў краінах Усходняй Еўропы. Акрамя таго, як лічыць суразмоўца, Масква хутчэй за ўсё будзе настойваць на змене пазіцыі ЗША ў кантэксце ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва з Кіевам і ў пытанні выканання Украінай Мінскіх пагадненняў.
bbabo.Net