У Жэневе прайшлі перамовы Расіі і ЗША на ўзроўні намаў знешнепалітычных ведамстваў. Прадстаўнік Масквы Сяргей Рабкоў па іх выніках зноў заявіў аб неабходнасці юрыдычных гарантый, што Украіна і Грузія ніколі не ўвойдуць у НАТА. Апытаныя эксперты разышліся ў меркаваннях, ці здольныя ЗША ў прынцыпе пайсці на саступкі па вельмі балючым для Расіі пытанні. Расійска-амерыканскія перамовы праходзілі на тэрыторыі амерыканскага сталага прадстаўніцтва ў Жэневе і доўжыліся амаль 8 гадзін.

Дэлегацыю РФ узначальваў намеснік міністра замежных спраў Сяргей Рабкоў і намеснік кіраўніка Мінабароны Аляксандр Фамін, амерыканскую - першы намеснік дзяржсакратара Уэндзі Шэрман.

Цікава, што перад пачаткам цяжкага дыялогу бакі не сталі абменьвацца традыцыйным поціскам рукі - Рабкоў і Шэрман прастаялі некаторы час каля сцягоў сваіх краін і пасля адразу занялі свае месцы.

Па выніках перамоваў Рабкоў і Шэрман правялі асобныя прэс-канферэнцыі.

Прадстаўнік МЗС Расіі сказаў, што размова атрымалася "складанай, канкрэтнай, прафесійнай без спроб падфарбаваць вострыя куты". Рабкоў адзначыў, што амерыканцы дасканала і старанна вывучылі снежаньскія прапановы Масквы (у тым ліку аб гарантыях па адмове пашырэння НАТА на ўсход), але выставілі свае прэтэнзіі і нават пагрозы з-за засяроджвання расейскіх войскаў на мяжы з Украінай.

«Ніякіх намераў у Расеі напасці на Украіну няма і быць не можа», - падкрэсліў Рабкоў. Пры гэтым ён зноў некалькі разоў падкрэсліў, што Маскве "патрэбныя жалезабетонныя гарантыі, што Украіна і Грузія ніколі не стануць членамі НАТА". Зрэшты, прагрэсу па гэтым пытанні дасягнута не было, канстатаваў дыпламат.

Шэрман ж са свайго боку запэўніла, што Вашынгтон "не будзе прымаць рашэнні па Украіне без Украіны" і не дазволіць зачыняць дзверы ў НАТА для іншых дзяржаў.

Амерыканскі дыпламат дадала, што наступствы ад магчымага ўварвання Расіі на Украіну будуць значна больш жорсткімі - у параўнанні з 2014 годам. У прыватнасці, размова ідзе аб фінансавых санкцыях адносна ключавых расійскіх інстытутаў і магчымасці ўвядзення абмежаванняў на экспарт у Расію.

Рабкоў на гэты конт адзначыў, што "акрамя санкцый і шантажу ў арсенале сучаснай знешняй палітыкі Захаду мала што засталося", і паабяцаў прывіваць "навык дамаўляцца".

Аднак ЗША адкрыты да ўзаемных лімітаў па ваенных вучэннях і мерах транспарэнтнасці з Расіяй, і гэтае пытанне яшчэ будзе абмяркоўвацца 12 студзеня падчас перамоваў з НАТА. Пры гэтым абмеркаванне колькасці амерыканскіх войскаў у Еўроп на парадку дня не стаіць, сказала намеснік дзяржсакратара.

Напярэдадні ж, 9 студзеня, прайшоў папярэдні раунд перагавораў працягласцю больш за дзве гадзіны. Рабкоў ацаніў яго словамі "ўзрушаюча, выдатна" і назваў тую размову "складанай, але дзелавай".

Перад пачаткам сустрэчы Рабкоў дазволіў сабе рэзкае выказванне, што "НАТА трэба збіраць манаткі і адпраўляцца на межы 1997 года". 10 снежня ён растлумачыў, што Масква хоча, каб НАТА адмовілася ад "засваення тэрыторыі" дзяржаў, якія ўступілі з таго часу (краіны Усходняй Еўропы).

Без Украіны

Апытаныя эксперты разышліся ў меркаваннях па пытанні, ці гатовы Вашынгтон пайсці на нейкія саступкі Расіі па Украіне і канкрэтна па выключэнні яе далучэння да НАТА.

Так, амерыканіст-палітолаг Малек Дудакоў сказаў, што цалкам дапускае пэўныя зрухі і кампрамісы з боку заходніх краін.

«Менавіта па ўкраінскім пытанні гэта цалкам магчыма, але не факт, што пісьмова. Відавочна, што Украіна хуткім часам у НАТА не ўступіць: у яе і так занадта шмат унутраных праблем, некантралюемыя тэрыторыі, ды і ў альянсе некаторыя выступаюць супраць гэтага, напрыклад, Венгрыя.

Так што гэта адно з тых пытанняў, дзе ЗША могуць цалкам спакойна пайсці на кампраміс, ведаючы, што верагоднасць такога сцэнара невялікая», - сказаў эксперт, дадаўшы, што поўнага сыходу ЗША з Украіны не адбудзецца ў любым выпадку, а цесныя сувязі паміж краінамі застануцца .

Пры гэтым Дудакоў лічыць, што для Расіі куды больш важнае пытанне адмовы ад размяшчэння ракет на Украіне і краінах Усходняй Еўропы, на што амерыканцы не гатовы будуць з лёгкасцю на гэта пайсці. Пры гэтым ён не ўпэўнены, што ЗША будуць улічваць інтарэсы ім дружалюбных краін.

«Мы бачым, што Амерыка дамаўляецца з Расіяй праз галаву сваіх саюзнікаў, і відавочна, што любыя рэальныя дамоўленасці будуць мець менавіта двухбаковы характар.

Іншага меркавання прытрымліваецца намеснік дырэктара Інстытута ЗША і Канады РАН Павел Залатароў, які сказаў, што Украіна і зусім наўрад ці была значнай часткай амерыкана-расійскіх перамоваў.

«Іх тэма найперш звязаная з пытаннямі стратэгічнай стабільнасці. І ў гэтым плане Украіна - вузкае пытанне, які мала хвалюе ЗША. А Расея, на мой погляд, казала пра неабходнасць выконваць менскія пагадненні, што не супярэчыць інтарэсам ЗША. Ці наўрад яны ўхваляюць імкненне Кіева выйсці з іх і скласці нешта новае.

А вось па гарантыях адсутнасці Украіны ў НАТА ў мяне асабіста, на жаль, мала надзей, што атрымаецца знайсці нейкае рашэнне.

Асабліва на фоне таго, што Расея ўзяла курс на ўсход. Не думаю, што ў такіх умовах можна разлічваць на саступкі НАТА», - выказаў меркаванне ён.

Без вайны

Напярэдадні перамоваў публічна Масква і Вашынгтон сыходзіліся толькі ў адным - у негатоўнасці ісці на якія-небудзь кампрамісы.

Так, дзяржсакратар ЗША Энтані Блінкен у эфіры канала CNN запэўніваў амерыканскую аўдыторыю, што адміністрацыя прэзідэнта Джо Байдэна не мае намеру ісці на саступкі Расіі. Паводле яго слоў, Вашынгтон пакуль проста разлічвае ацаніць, ці магчыма знізіць напружанасць.

«Тут гаворка ідзе не пра саступкі. А пра тое, каб зразумець, ці могуць у кантэксце дыялогу і дыпламатыі абодва бакі зрабіць крокі, якія знізяць напружанасць», — сказаў Блінкен. Пры гэтым ён падкрэсліў, што любы прагрэс у гэты бок можа быць дасягнуты толькі на ўзаемнай аснове.

6 студзеня Блінкен звыкла асудзіў абвінавачанні Масквы ў адрас Кіева аб яго правакацыях у ваеннай сферы, але зрабіў гэта ў нязвыклай форме.

«Гэта крыху падобна на лісу, якая кажа, што ў яе няма іншага выбару, акрамя як атакаваць куратнік, таму што нейкім чынам куры ўяўляюць пагрозу», - метафарычна тады параўнаў галоўны амерыканскі дыпламат.

Рабкоў, са свайго боку, таксама некалькі разоў напярэдадні запэўніваў, што Расея не пойдзе ні на якія саступкі, нягледзячы на ​​ціск.

У снежні ж прадстаўнік МЗС шчыра казаў, што ў выпадку адсутнасць прагрэсу на дыпламатычным полі прывядзе да таго ваеннага і ваенна-тэхнічных адказаў.

«Гэта будзе канфрантацыя, гэта будзе наступны віток, гэта будзе з'яўленне такіх сродкаў з нашага боку. Цяпер іх няма, у нас дзейнічае аднабаковы мараторый, мы заклікаем да гэтага мараторыя далучыцца НАТА і ЗША», - заяўляў Рабкоў.

Эксперт Золотарев лічыць, што нават калі цяперашнія перамовы не прынясуць ніякіх рэальных вынікаў, то не варта чакаць вайсковай эскалацыі з боку Масквы.

«Ніякіх разумных падстаў для гэтага няма. Не забывайце, што ў НАТА цэлых 30 дзяржаў на чале з ЗША. І акрамя асабліва ваеннага фактару, важна памятаць аб розным эканамічным патэнцыяле. Але пры гэтым сапраўды магчымы менавіта ваенна-тэхнічны адказ Расіі, тут могуць быць самыя розныя варыянты. Напрыклад, злучана гэта можа быць з новымі сістэмамі ўзбраення і стварэннем патэнцыйных пагроз з дапамогай іх месцавання ў вызначаных кропках. Гэта псіхалагічны ціск», - лічыць эксперт.

bbabo.Net