Erkenning van 'Jordaanse vrouwen' in de grondwet van het koninkrijk leidde tot een vechtpartij in het parlement en debat over hun status volgens de wet.

Amman, Jordanië – Een politieke vete in het parlement brak uit in een vuistgevecht tijdens een discussie om 'Jordaanse vrouwen' toe te voegen aan een grondwettelijke clausule over gelijke rechten.

Het nieuwe amendement, dat vorige maand met 94 stemmen van 120 aanwezige parlementariërs werd aangenomen, veranderde de titel van het tweede hoofdstuk van de grondwet in "Rechten en plichten van Jordaanse mannen en Jordaanse vrouwen", en voegde het vrouwelijke voornaamwoord voor Jordaniërs, "al-urduniat" toe.

Sommige activisten beweren dat het amendement nutteloos is; slechts een ontsnappingsroute om de echte wetswijzigingen te vermijden die de grondwet nodig heeft om vrouwen goed te ondersteunen.

"Het loopt weg van de olifant in de kamer", zei Salma Nims, de secretaris-generaal van de Jordaanse Nationale Commissie voor Vrouwen (JNCW), verwijzend naar de voortdurend verwaarloosde eisen om "seks" toe te voegen aan artikel 6 van de grondwet, dat nu alleen verbiedt discriminatie op basis van "ras, taal en religie".

Nims voegde eraan toe dat de recente wijziging niet juridisch bindend is, gezien de titel van een constitutioneel hoofdstuk "geen rechtsgevolg heeft".

Minister van Politieke en Parlementaire Zaken Musa Maaytah zei in de Jordaanse staatsmedia dat het toevoegen van "Jordaanse vrouwen" kwam uit "eer en respect voor vrouwen".

Nims trok de redenering van Maaytah in twijfel en antwoordde: "Wat? Ik vraag je niet om mij te eren door een term te gebruiken. Het gaat niet om het eren van vrouwen, dit is een grondwet, die gebruik je voor juridische doeleinden.”

Anderen vrezen dat de wijziging juridische gevolgen op de lange termijn zal hebben, met name van invloed op de Jordaanse wetten op het gebied van familiezaken - gebaseerd op islamitische juridische leerstellingen en de nationaliteitswet - uit angst voor de uitbreiding van het recht op Jordaans staatsburgerschap.

“De toevoeging van ‘Jordaanse vrouwen’ is op de lange termijn gevaarlijk voor de samenleving en voor het gezin”, zei voormalig wetgever en lid van het Islamic Action Front (IAF) Hayat al-Musami.

Hoewel het nu onduidelijk is of de gevolgen van het amendement verreikend of triviaal zullen zijn, onthullen de discussies die het heeft opgeroepen de intense politisering van vrouwen, de diepe verdeeldheid in de vrouwenbeweging en de conflicten die ontstaan ​​wanneer vrouwenrechten ter tafel komen. in Jordanië.

Vrouwenrechten zijn "nu verbonden met anti-islam en anti-nationale identiteit", vertelde Oraib Rantawi, directeur van het Al Quds Center for Political Studies, aan .

“Hoe meer politisering van dit concept – hoe meer het verband houdt met de islam en nationale identiteit – hoe moeilijker de vrouwenmissie in het land zal zijn.”

Gelijkheid?

De grondwet van Jordanië delegeert alle kwesties met betrekking tot de persoonlijke statuswet van moslims aan specifieke rechtbanken, die familiegerelateerde zaken behandelen op basis van interpretaties van de islamitische of shariawetgeving.

De sharia-rechtbanken behandelen vrouwen niet als gelijken voor de wet, schrijft de Jordaanse activiste Rana Husseini in haar recente boek Years of Struggle - The Women's Movement In Jordan.

Sommigen zien de behandeling van vrouwen in sharia-rechtbanken echter niet als 'ongelijkheid' maar als 'gelijkheid'.

“We willen de sociale statuswet behouden zoals deze is, gebaseerd op de sharia. Wat we zelfs meer dan gelijkheid vragen, is het idee van gelijkheid', vertelde Dima Tahboub, voormalig parlementslid en woordvoerster van de IAF.

Tahboub merkte op dat haar partij bezorgd is dat de toevoeging van "Jordaanse vrouwen" zal leiden tot internationale oproepen tot "totale en absolute gelijkheid", wat in tegenspraak is met de "positieve discriminatie" van vrouwen in islamitische wetten en de grondwet.

"Het idee van gelijkheid is dat je een persoon met een bepaalde sociale of economische status de beste optie geeft, zodat hij/zij zijn rol in de samenleving op de beste manier kan vervullen", zei Tahboub. Ze verwees naar het quotasysteem voor vrouwen in de Jordaanse kieswet en het erfrecht "waarin vrouwen in bepaalde gevallen meer aandelen kunnen nemen dan mannen".

Sauda Salem, een advocaat met 37 jaar ervaring in de rechtbanken van Jordanië, merkte op hoe islamitische wetten vrouwen "onderscheiden".

Volgens Salem geven de wetten vrouwen bijvoorbeeld het recht op alimentatie "ongeacht hoe rijk of arm de man is, er staat dat het de verantwoordelijkheid van de man is om voor vrouwen te zorgen". Als de man na de scheiding niet in de alimentatie voorziet, gaat de verantwoordelijkheid naar de vader van de vrouw, merkte Salem op.

Al-Musami zei: “Wij geloven dat deze verschillen goed zijn voor het gezin, voor de gemeenschap. Ze zijn goed voor vrouwen en goed voor de gemeenschap van Arabische mensen.”

'NGO-isering'

De vrouwenbeweging in Jordanië wordt vaak "gedemoniseerd" als onderdeel van een westerse agenda, die verdeeldheid heeft veroorzaakt en de vooruitgang tot stilstand heeft gebracht, zei Nims.

"We hebben een probleem met de ngo-isering, iets dat over de hele wereld gebeurt", vertelde ze.

Sinds de ratificatie door het koninkrijk van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen (CEDAW) in 1992, heeft het te maken gehad met terugdringing, voornamelijk van conservatieven die beweren dat het verdrag de sharia schendt en een westerse agenda afdwingt."Er is een internationale agenda gebaseerd op CEDAW, wat volledige gelijkheid tussen mannen en vrouwen betekent ... In de toekomst willen ze dat er geen verschillen tussen geslachten zijn in welke wet dan ook", zei al-Musami. "Waar ze om vragen, zal onze families onstabiel maken."

Nims bekritiseerde echter de rol van de IAF bij het bestendigen van discriminatie op grond van geslacht in de Jordaanse wetten. “Wat is de beste manier om deze eisen te delegitimeren? Het is door te zeggen dat het verwesterde kaders zijn.”

Rana Husseini, een senior journalist die al meer dan 25 jaar pleit voor vrouwenrechten in Jordanië en de regio, zei: "Wat je ook doet, waar je ook aan werkt, ze zullen je vertellen dat je een westerse agent bent."

Husseini gaf ook commentaar op de verdeeldheid binnen de Jordaanse vrouwenbeweging: “De vrouwenbeweging is niet verenigd. Ik voel dat er concurrentie is, iedereen wil de persoon zijn, het individu om de verandering te maken.”

'Een speciaal geval'

Er bestaat onder de conservatieve critici van het amendement de vrees dat het de geschiktheid van het staatsburgerschap zal vergroten en het demografische evenwicht van het koninkrijk naar de Palestijnen zal verschuiven. Dit vereist dat Jordanië het "alternatieve thuisland" wordt, waardoor duizenden vluchtelingen niet kunnen terugkeren naar hun voorouderlijke huizen in bezet Palestina.

De nationaliteitswet van het koninkrijk bepaalt dat Jordaanse vrouwen die getrouwd zijn met niet-Jordaanse mannen hun staatsburgerschap niet aan hun kinderen mogen doorgeven.

Ondanks het gebrek aan toegang tot openbare diensten en de beperkingen op de arbeidsmarkt waarmee duizenden mensen zonder nationaliteit worden geconfronteerd, is het discours om de wet te wijzigen veranderd in de Palestijnse strijd. Debatten over wijzigingen in de nationaliteitswet worden vaak aangewakkerd door de vrees dat het besluit "zal bijdragen aan de rechtse Israëlische plannen om een ​​vervangend thuisland voor de Palestijnen in Jordanië te vinden", merkte Husseini op in haar boek.

"Ik ben met vrouwen die de nationaliteit aan de kinderen geven, maar Jordanië is een speciaal geval gezien het onderwerp Palestijnen en het recht op terugkeer", vertelde advocaat en juridisch expert Sauda Salem. "Hoewel veel westerse landen dit doen, betekent dit niet dat we van Jordanië hetzelfde moeten verwachten."

Ze voegde eraan toe met de toevoeging van "Jordaanse vrouwen", de vrouw is nu "gelijk aan de man, ook in de nationaliteit". "Het belangrijkste bij het toevoegen van dit woord is het feit dat de voormalige wet zou kunnen worden geschrapt", zei Salem, verwijzend naar de regel dat de nationaliteit van staten alleen wordt doorgegeven aan de zonen van Jordaanse mannen.

Tijdens het controversiële debat over de recente wijziging hebben wetgevers een clausule toegevoegd die nu vereist dat tweederde van het parlement de nationaliteitswet wijzigt, merkte advocaat en lid van de Jordaanse Orde van Advocaten Nour Imam op.

Nims benadrukte de "steeds toenemende nationalistische onverdraagzaamheid" in Jordanië. "De haatzaaiende uitlatingen tegen Jordaniërs van Palestijnse afkomst zijn angstaanjagend", zei ze, en schreef het toe aan de weigering om de nationaliteitswet te wijzigen.

"Ik vind dit vernederend voor de Palestijnen zelf", zei Nims. “Een Palestijn ervan beschuldigen dat hij of zij bereid is zijn recht op terugkeer op te geven door simpelweg een andere nationaliteit te verwerven.”

“Als je zo bezorgd bent over de Palestijnse zaak, waarom heb je er dan geen probleem mee dat mannen met Palestijnse vrouwen trouwen en hen de nationaliteit geven? Is het oké als het een vrouw is die ze naar Jordanië brengen?”

'Alleen om de aandacht af te leiden'

De vrouwenrechtenbeweging in Jordanië staat vaak op het hoogtepunt van controversieel debat. Jordaniërs leven nu te midden van ongekende werkloosheid, zonder een gezonde politieke uitlaatklep voor hun frustratie - waardoor vrouwen te vaak de zondebok zijn.

“Als man om je heen kijkt en je hebt niet het gevoel dat je mannelijkheid wordt uitgedrukt door je vermogen om een ​​baan te hebben, beslissingen te nemen over de politiek van het land of je mening te uiten, is dat de enige plek die nog over is om je stroom zit in het huishouden”, zegt Nims.

"'Laat ze maar bezig zijn zich zorgen te maken over de controle over vrouwen', zeggen ze," voegde ze eraan toe.

Rana Husseini zei dat de controverse over de recente grondwetswijziging "een toneelstuk was om de aandacht van andere dingen af ​​te leiden".

Nims merkte ook op hoe sommige activisten denken dat het amendement in scène is gezet. “Iedereen was bezig met de veranderingen die helemaal geen impact hebben, terwijl de veranderingen die wel impact hebben te weinig discussie of analyse hebben gehad.”

Dema Matruk Aloun, een vrouwenrechtenactiviste en hoogleraar privaatrecht aan de Hashemite University, zei dat het amendement gewoon was om "het plaatje mooier te maken" - zonder echte juridische voordelen voor vrouwen.

Ze merkte op dat de diepgewortelde sociale houding ten opzichte van vrouwen moet worden aangepakt.

“Mannen zijn bang voor sterke vrouwen. In Jordanië … is het een feit dat mannen een stap hoger willen zijn dan vrouwen. De verandering moet beginnen bij de samenleving zelf, de mensen zelf', zegt Aloun.

Het recente amendement, zei ze, "is alsof een belangrijk deel van je huis heeft verwoest en je zet gewoon een grote, mooie bank in het midden van de kamer ... Je ziet het vernietigde puin om je heen niet, je ruikt het niet ”.

"Ruik het."

bbabo.Net