NEW DELHI/KAMPALA – Tourgids Raju Usmani staat voor de Taj Mahal in India en vreest voor de toekomst van zijn dochter. Nu COVID-19 zijn inkomen decimeert, moet hij haar misschien van school halen, net op het moment dat ze haar achterstand inhaalt nadat ze bijna twee jaar thuis heeft gezeten.

Areeba, 10, is een van de 1,6 miljard kinderen wereldwijd – meer dan 90% van alle scholieren – die zijn getroffen door pandemische schoolsluitingen, die de welvaartsongelijkheid zowel binnen als tussen landen dreigen te vergroten.

"We lopen het risico van een verloren generatie", vertelde VN-onderwijsexpert Robert Jenkins aan de Thomson Reuters Foundation. "Het is een nu-of-nooit-moment om de zaken om te draaien."

Zonder dringende actie zouden veel landen zonder de geschoolde arbeiders kunnen komen te zitten die ze nodig hebben voor hun toekomstige ontwikkeling, zei Jenkins, hoofd onderwijs bij VN-kinderbureau UNICEF.

Hij maakt zich ook steeds meer zorgen over het risico van sociale instabiliteit in landen waar een groot aantal jongeren zonder vaardigheden, banen of hoop wordt achtergelaten.

Kinderen in lage- en middeninkomenslanden zijn onevenredig getroffen omdat hun scholen de neiging hadden om langer te sluiten en ze minder toegang hadden tot leren op afstand, zei UNICEF vrijdag voorafgaand aan het tweejarig jubileum van de pandemie.

Er zijn geen globale cijfers over de uitvallers. Maar bewijs uit Oeganda – waar de scholen in januari weer open gingen na een record van 22 maanden gesloten te zijn geweest – suggereert dat tot 30% van de kinderen mogelijk niet naar de klas terugkeert.

Schoolsluitingen hebben geleid tot meer kinderarbeid, tienerzwangerschappen en vroege huwelijken, zeggen kinderrechtenactivisten. En veel ouders die verarmd zijn door lockdowns kunnen het zich niet langer veroorloven om hun kinderen naar school te sturen.

De Wereldbank zegt dat het sluiten van klaslokalen kinderen 17 biljoen dollar aan levenslange inkomsten zou kunnen kosten - het equivalent van 14% van het huidige wereldwijde bruto binnenlands product (bbp) - omdat onderwijsverliezen hun toekomstige kansen beperken.

Kritiek moment

Onderwijzers zeggen dat de wereld op een kruispunt staat. Het heropenen van klaslokalen is niet genoeg — scholen moeten kinderen beoordelen en leerplannen aanpassen om hen te helpen hun achterstand in te halen.

Bewijs uit eerdere crises, zoals de aardbeving in Pakistan in 2005, laat zien dat leerverlies zelfs groter kan worden nadat kinderen weer naar school gaan als het onderwijs zich niet aan hun behoeften aanpast.

In India zijn de problemen van Usmani nog lang niet voorbij. Zijn verdiensten zijn gedaald tot ongeveer $ 5 per dag, van $ 13 vóór de pandemie.

Zijn vrouw is ziek en zijn kinderen zijn ver achterop geraakt omdat ze geen internettoegang hebben om online te leren.

Areeba, die lerares wil worden, keerde in januari eindelijk terug naar school en zat weer in dezelfde klas als twee jaar geleden. Ze is sommen vergeten waar ze vroeger doorheen zoefde.

Haar broer Ayazuddin, 5, zit weer op de kleuterschool en worstelt om zijn Engelse en Hindi alfabetten te onthouden.

Het is wereldwijd een veelvoorkomend probleem, waarbij sommige leraren zeggen dat kinderen niet alleen zijn vergeten wat ze hebben geleerd, maar ook hoe ze moeten leren.

"De toekomst van mijn kinderen hangt af van het onderwijs dat ze nu krijgen", zegt Usmani, 38, die ongeveer $ 20 per maand betaalt voor privéonderwijs omdat hij zegt dat het staatssysteem slecht is.

"Ik wil niet dat ze een halfbakken opleiding krijgen zoals ik deed."

Areeba is dolblij dat ze weer op school zit en haast zich na de les naar huis om haar vader de sterren van de leraren in haar schrift te laten zien.

'Ze miste school echt', zei hij. “De tijd dat kinderen bang waren om naar school te gaan, is voorbij. Corona heeft daar zeker verandering in gebracht.”

Holistische benadering

Het onderwijs verkeerde zelfs vóór de pandemie in een crisis, waarbij 53% van de 10-jarigen in lage- en middeninkomenslanden geen eenvoudig verhaal kon lezen, zegt de Wereldbank, en waarschuwde dat dit nu zou kunnen stijgen tot 70%, met mogelijke gevolgen van tientallen jaren.

Maar kinderen hebben niet alleen leren gemist. Ze hebben ook kansen verloren om sociale vaardigheden met vrienden te ontwikkelen, te sporten en, voor sommigen, te ontsnappen uit geteisterde gezinnen die geteisterd worden door misbruik.

Velen hebben geworsteld met gevoelens van isolement, en naar schatting 5,2 miljoen mensen rouwen om het verlies van een ouder of verzorger door COVID-19.

Jenkins van UNICEF zei dat scholen een holistische benadering moeten volgen als ze kinderen terug verwelkomen, waarbij ze hun mentale, psychosociale en fysieke welzijn aanpakken.

In veel landen zijn meisjes onevenredig zwaar getroffen. Ze hebben vaak minder toegang tot technologie dan hun broers en zullen vaker moeten helpen met huishoudelijke taken als de klaslokalen dicht zijn.

Ouders kunnen ook voorrang geven aan het terugsturen van een zoon naar school boven een dochter als het geld krap is.

Maar voor honderdduizenden meisjes is er nog een andere belemmering om de lessen te hervatten: ze zijn zwanger geworden.

In 2020 schatte hulporganisatie World Vision dat 1 miljoen meisjes in Afrika bezuiden de Sahara mogelijk afhaken vanwege zwangerschappen.

Rwanda en Sierra Leone hebben lof gekregen voor maatregelen om jonge moeders weer op school te integreren. Maar stigma, armoede en gebrek aan kinderopvang kunnen nog steeds samenzweren om velen uit de klas te houden.

Toekomstige impact

Onderwijzers zeggen dat regeringen veel meer moeten doen om het aantal schoolverlaters te beoordelen en obstakels aan te pakken die hun terugkeer in de weg staan.

Veel kinderen zijn gestopt om geld te verdienen. Volgens UNICEF lopen wereldwijd 9 miljoen mensen het risico om tegen het einde van 2022 in kinderarbeid te worden geduwd vanwege de pandemie.

In de Oegandese hoofdstad Kampala stond Kareem Kato, een topwetenschapsstudent met ambities om ingenieur te worden, op het punt naar de middelbare school te gaan toen de pandemie toesloeg.

Maar de lockdown trof de financiën van zijn ouders en verpestte zijn dromen. Op 14-jarige leeftijd begon hij te werken als timmerman om zijn broers en zussen te helpen.

Zijn tweelingzus Sumaya hoopte advocaat te worden om sociaal onrecht te bestrijden, maar moest ook afhaken en helpt nu haar moeder op haar marktkraam.

"Mijn klasgenoten hebben me 'omuyiribi' genoemd, wat oplichter betekent," zei Kareem, terwijl hij zijn tranen in bedwang hield terwijl hij kussens voor een bank propte. “Soms moet ik huilen als ik ze blij zie thuiskomen van school, en zweet ik in de werkplaats.”

Zelfs vóór de pandemie had Oeganda niet de geschoolde arbeidskrachten die het nodig heeft, aldus analisten.

"Misschien zien we de effecten nu niet, maar we zullen het in de toekomst zien", zegt Muhire Francis, een econoom aan de Makerere University Business School.

“Twee jaar schoolsluiting is echt enorm. De impact zal langdurig en enorm zijn.”

bbabo.Net