Verkiezingsresultaten laten een gepolariseerd land zien, zonder coalitie die een meerderheid kan vormen in het Congres van Colombia.

Bogota, Colombia – Bij presidents- en parlementsverkiezingen gaven Colombiaanse kiezers te kennen dat ze verandering wilden, waardoor de voorsprong van een links voormalig guerrillalid in de presidentiële race werd verstevigd en het congres van het land tussen rechts en links werd verdeeld.

Centristen verloren ondertussen over de hele linie, wat de diepe politieke kloof van het land aanduidde.

Met de meeste resultaten op maandagochtend, was links en voormalig M-19-guerrillalid Gustavo Petro de definitieve winnaar in de presidentiële voorverkiezingen, met het dubbele van de stemmen van al zijn concurrenten.

"We staan ​​aan de vooravond van het winnen van het presidentschap", zei Petro zondagavond in een toespraak nadat de stembureaus waren gesloten.

Het Latijns-Amerikaanse land leek een regionale trend te volgen, in het spoor van landen als Chili, Peru en Honduras die zich van traditionele leiders hebben afgewend ten gunste van alternatieve kandidaten.

“We willen verandering. Dat is het allerbelangrijkste”, vertelde kiezer Sarita Zapata Casas, een 22-jarige actrice, toen ze een stembureau in Bogota verliet. “Want als het land zo doorgaat, gaan we onszelf de grond in boren.”

De verkiezingsresultaten weerspiegelden ook de diepe verdeeldheid in het land, waarbij Petro's rechtse uitdager Federico "Fico" Gutierrez voldoende steun vergaarde om een ​​significante bedreiging te vormen, en het Congres verdeeld was - waardoor het moeilijk wordt voor wie de presidentiële race wint om een ​​coalitie op te bouwen.

Petro, die campagne voerde onder de progressieve coalitie Pacto Historico, verloor het presidentschap in 2018 aan de rechtse president Ivan Duque. Sindsdien heeft hij grip gekregen bij kiezers op een platform dat belooft om rijkdom eerlijker te verdelen, de olie- en gaswinning te beperken, toeristeninkomsten te gebruiken om brandstofwinsten te vervangen en het vastgelopen vredesproces van Colombia uit te voeren.

Petro kreeg meer dan vier miljoen stemmen, en zijn coalitie verdiende zelfs nog meer, maar geen congresmeerderheid. Gutierrez, een burgerlijk ingenieur die zich inzet voor het creëren van banen en beweerde "het tegenovergestelde van Petro" te zijn, kreeg ongeveer twee miljoen stemmen.

Centrist Sergio Fajardo, met iets meer dan 700.000 stemmen, weerspiegelde de diepe verdeeldheid in Colombia.

Beide kandidaten vormen de oppositie tegen Petro, en in de ogen van veel Colombianen vertegenwoordigen ze een traditionele elite die historisch gezien de macht heeft gehad.

Petro heeft ook wortels in de gevestigde orde, maar wordt meer gezien als een “buitenstaander”, legt Elizabeth Dickinson uit, senior analist Colombia bij de International Crisis Group.

"Colombianen zijn zoals gewoonlijk genoeg van dit soort politiek", vertelde Dickinson. “Alle kandidaten van de traditionele partijen … zijn gemarkeerd en echt getroffen door deze desillusie.”

De drie kandidaten zullen het bij de presidentsverkiezingen op 29 mei opnemen tegen een handvol anderen die niet hebben deelgenomen aan de voorverkiezingen, waaronder Ingrid Betancourt, een voormalige gijzelaar van de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (FARC). Als geen enkele kandidaat meer dan 50 procent van de stemmen in mei haalt, gaan de twee leidende kandidaten naar de tweede ronde in juni.

'Ongehoorde' overwinning

Wie wint, zal de zittende president Ivan Duque vervangen, een historisch onpopulaire leider, die door ongeveer 75 procent van het land wordt afgekeurd, volgens een peiling van marketing- en onderzoeksgroep Invamer.

Duque was uitgekozen door de voormalige rechtse president Alvaro Uribe, een zeer controversiële figuur die werd gesteund door een rechtse basis die zijn sterk bewapende tactiek tegen linkse guerrillastrijders goedkeurde.

Duque won het presidentschap in 2018 met bijna 54 procent van de stemmen op een platform dat zich verzette tegen het vredesakkoord van 2016 met de FARC-rebellengroep, die een einde maakte aan meer dan vijf decennia oorlog.

Maar economische onrust veroorzaakt door de pandemie van het coronavirus, staatsgeweld tegen overwegend vreedzame demonstranten vorig jaar – en toenemend gewapend geweld op het platteland, verergerd door Duque’s onvermogen om het vredesakkoord uit te voeren – hebben de kiezers tegen hem gekeerd.

In een grotendeels conservatief georiënteerd land opende het de deur voor de linkse Petro om bij de stemming van zondag een, wat Dickinson noemde, “ongehoorde” overwinning te behalen.

"Het is duidelijk dat het zwaartepunt van het land nu iets meer naar links leunt", zegt Sergio Guzman, directeur van Colombia Risk Analysis. "[Maar] "traditionele partijen zijn springlevend."

In een controversiële race kreeg de zoon van een voormalige paramilitaire baas een congreszetel die bedoeld was voor slachtoffers van conflicten.

Dickinson merkte op dat de angst voor geweld door gewapende groepen op de verkiezingsdag werd afgewend door een staakt-het-vuren, opgeroepen door de grootste guerrillagroep van het land, het National Liberation Army (ELN). Verkiezingswaarnemers hebben hun bezorgdheid geuit over de toename van het geweld in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van mei.Net als in 2018 hebben rechtse groepen verdeeldheid zaaiende thema's aangewakkerd, in een poging angst te zaaien bij meer conservatieve Colombianen door Petro's verleden als guerrillastrijder en zijn socialistische neigingen te benadrukken.

Gutierrez, die dat blok het dichtst vertegenwoordigt, reageerde zondagavond met een bittere toon op het succes van zijn rivaal en zei: "een verandering kan geen sprong in de leegte betekenen".

Monica Rodriguez, 56, stemde voor Gutiérrez. "Mijn land heeft een fooi gegeven in de richting van deze kandidaat [Petro], en zoals ik het zie, hebben ze het verkeerde eind", vertelde ze vlak nadat ze zondag had gestemd. “Vandaag wordt er beslist over de toekomst van mijn land.”

Petro's agenda heeft ook buitenlandse investeerders bang gemaakt voorstel om af te stappen van olie en gas, wat aanzienlijke gevolgen zou kunnen hebben voor de economie van het land.

Maar ondanks de verdeeldheid herhaalde Rodriguez de linkse kiezer Zapata in haar geloof in de noodzaak van verandering en eenheid in de toekomst.

“Sinds de oorsprong van ons land … zijn we verdeeld in twee kanten. En we hebben altijd gevochten', zei ze. "Mijn land wordt niet alleen president geregeerd. We moeten het allemaal repareren. Als we samen iets zouden doen, zouden we als land vooruit kunnen komen."

Maar het probleem, zei Rodriguez, is hetzelfde als altijd: "We weten niet hoe."

bbabo.Net