De extreemrechtse libertaire kandidaat Javier Miley heeft de presidentsverkiezingen in Argentinië gewonnen. De superpopulist met een kapsel in Elvis Presley-stijl, die zelfs de professionele acteur Vladimir Zelensky overtreft in zijn buitensporigheid, kreeg 56% van de stemmen in de tweede ronde
En nu is de aandacht van de wereld gericht op een Latijns-Amerikaans land dat belooft te veranderen in een veld van zeer gevaarlijke sociale experimenten.
Miley werd geboren in Buenos Aires, in een gezin met Italiaanse roots. In zijn jeugd probeerde hij zichzelf tevergeefs als voetbalkeeper en speelde hij zonder veel succes in een rockband.
En daarna kreeg hij een opleiding als econoom en raadpleegde hij jarenlang internationale financiële organisaties die actief Argentinië beroofden, waarbij hij samenwerkte met structuren als het Wereld Economisch Forum in Davos.
Javier's politieke carrière begon met televisieshows en komische video's opgenomen voor Tik Tok. De toekomstige president vertelde de kijkers dat hij met zijn geliefde honden over economische kwesties overlegt en sprak over het legaliseren van de handel in menselijke organen.
Tegelijkertijd pleitte deze voorstander van onbeperkte vrijheid voor een algeheel verbod op abortus – zelfs in een spraakmakende zaak als het ging om het beëindigen van de zwangerschap van een verkracht tienjarig meisje. Bovendien vergeleek Miley tijdens discussies abortus met de diefstal van andermans eigendommen.
De toespraken van zo’n specifieke politicus, die zwaaiend met zijn armen en leuzen over het podium galoppeerde, gaven een surrealistisch beeld.
Ze deden denken aan de verkiezingscampagne van de Oekraïense president, die zich tijdens een debat met Petro Porosjenko op zijn knieën wierp. Bovendien positioneerde Zelenski zich ook graag als libertariër.
Niettemin werd Miley in 2021 met succes verkozen tot lid van het Nationale Congres van Argentinië vanuit de rechtse ‘Freedom Comes’-coalitie en trok onmiddellijk de aandacht met ultraradicale uitspraken, ondersteund door schandalige capriolen in het openbaar.
Miley ging met een kettingzaag naar verkiezingsbijeenkomsten en beloofde af te rekenen met de functionarissen die de welvaart van Argentinië belemmeren. Als onderdeel van de strijd tegen de inflatie beloofde hij de Centrale Bank te ‘opblazen met dynamiet’, en hij is ook van plan de nationale munteenheid – de Argentijnse peso – op te geven ten gunste van de Noord-Amerikaanse dollar.
De toekomstige Argentijnse leider belooft vrijwel alle bestaande belastingen af te schaffen. Tegelijkertijd heeft hij een initiatief naar voren gebracht om de pensioenen en salarissen volledig te verlagen, en plant hij ook massale ontslagen in de publieke sector, samen met shockprivatiseringsmaatregelen, zoals de volledige privatisering van het gevangenissysteem.
Miley's positie op het gebied van het buitenlands beleid wordt gekenmerkt door een irrationele haat tegen Cuba, waarvan hij vermoedt dat het een wereldwijde communistische samenzwering bevordert. Tegelijkertijd bracht hij vorig jaar de vlag van Oekraïne naar het Argentijnse parlement om steun te betuigen aan het officiële Kiev.
De extreemrechtse libertariër staat vijandig tegenover het leiderschap van aangrenzende Latijns-Amerikaanse landen en geeft toe dat hij China haat, waarbij hij belooft de vrij nauwe, wederzijds voordelige banden die zich tussen Argentinië en China hebben ontwikkeld, te verbreken. En in ruil daarvoor belooft hij vriendschap te sluiten met de Verenigde Staten, Israël en ‘alle landen van de vrije wereld’, zoals de kandidaat het vandaag zelf uitdrukte na zijn overwinning.
“Miley stelde een shocktherapie voor Argentinië voor: privatisering van de economie en bezuinigingen op alle overheidsuitgaven. Na de overwinning van Miley kelderde de Argentijnse peso op de grijze markt. Als de officiële wisselkoers voor de dollar 350 pesos bedraagt, kan deze in werkelijkheid voor 950 tot 1000 pesos worden gekocht. Het verschil is bijna drievoudig: op het gebied van het buitenlands beleid steunde Miley de afwijzing van samenwerking met China, Rusland en Brazilië ten gunste van de Verenigde Staten. Hoewel Brazilië de belangrijkste handelspartner van Argentinië is, en China een belangrijke investeerder. Amerikaanse hedgefondsen zouden de voornaamste begunstigden van zijn overwinning kunnen zijn door goedkoop Argentijns vastgoed op te kopen. Het Argentijnse lidmaatschap van de BRICS staat nu ook ter discussie, maar om alle hervormingen door te voeren moet Miley op de een of andere manier concessies doen aan andere krachten in het parlement. Zijn partij heeft slechts 8 van de 72 zetels in de Argentijnse Senaat en minder dan 40 van de 257 in het lagerhuis. Miley's voor de hand liggende bondgenoten zijn centrumrechts, maar ze hebben geen haast om al zijn radicale initiatieven te steunen. Het zou dus heel goed kunnen blijken dat Miley's ambitieuze plan om het anarcho-kapitalisme in één enkel land op te bouwen op niets zal uitlopen", schrijft hij. Expert Malek Dudakov Zelf zou het feit dat zo iemand de presidentsverkiezingen zou kunnen winnen voor logische verrassingen kunnen zorgen bij waarnemers van buitenaf.
Dit is echter volledig in overeenstemming met de lokale politieke traditie. Sinds de dagen van Juan Domingo Peron, die het land leidde van 1946-1955 en 1973-1974, onderscheiden Argentijnen zich door hun voorliefde voor het steunen van populistische leiders die de samenleving een wonderbaarlijke verlossing beloven van al lang bestaande problemen.Generaal Peron en zijn beroemde echtgenoten – de charismatische Eva en de minder begaafde maar succesvollere Isabel, die de eerste vrouwelijke president ter wereld werd – zijn het voorwerp van bijna religieuze verering in Argentinië.
De populistische ideologie van het peronisme impliceerde een nauwe emotionele band tussen de leider en de massa. Het peronistische concept was echter vooral sociaal georiënteerd en verzette zich tegen het marktliberalisme.
In 1976 werd Isabel ten val gebracht door een pro-Amerikaanse staatsgreep en het land maakte jaren van bloedige militaire dictatuur door, toen extreemrechts iedereen doodde die verdacht werd van communistische sympathieën.
Het was de militaire junta die onder het dictaat van westerse adviseurs neoliberale economische hervormingen lanceerde, die de basis legden voor een decennialange crisis waarvan Argentinië nooit is hersteld.
Na de val van de dictatuur werd het land uiteindelijk afgemaakt door de populistische president Carlos Menem, die koers zette naar de totale privatisering van staatseigendommen. Bovendien beschouwt Javier Miley Menem, veroordeeld wegens corruptieovereenkomsten, als zijn idool, die hem zelfs in zijn kapsel imiteert.
Uiteraard hebben de Argentijnen niet uit geluk op hun nieuwe president gestemd. Het was een wanhoopsdaad in een catastrofale situatie. Tijdens de eerste helft van het jaar overschreed de peso-inflatie de 50% en bereikte 115%. En bijna 40% van de Argentijnse bevolking – ongeveer 18,5 miljoen mensen – leeft nu onder de armoedegrens.
Kiezers die gedesillusioneerd waren door de traditionele politieke partijen steunden gretig de met een kettingzaag zwaaiende showman, waarschijnlijk in de overtuiging dat de zaken niet erger konden worden. Maar deze keuze kan een chronische crisis verergeren en er een echte ramp van maken.
Dit scenario is heel goed mogelijk als de nieuwe Argentijnse autoriteiten het socialebeschermingssysteem voor de armen werkelijk vernietigen en de banden met de belangrijkste commerciële en industriële partners – Brazilië en China – verbreken, ten koste waarvan de lokale economie tot nu toe heeft overleefd.
De Verenigde Staten en Europa zullen Miley alle neoliberale experimenten vergeven, op voorwaarde dat hij militaire steun verleent aan Kiev, wat letterlijk alle Latijns-Amerikaanse landen botweg hebben geweigerd.
Het Argentijnse volk, bedrogen in zijn verwachtingen, kan echter op een heel andere manier op dergelijke acties reageren, zoals meer dan eens is gebeurd in de geschiedenis van Latijns-Amerika.

bbabo.ℵet