Baş nazir İmran Xan siyasi karyerasının ən çətin imtahanı ilə üzləşmək üzrədir. Bununla belə, o, uğur qazanmaq üçün kifayət qədər inamlıdır. Müxalifət partiyaları İƏT Xarici İşlər Nazirləri Şurasının bu ayın sonunda keçiriləcək zirvə toplantısından sonra baş tutması gözlənilən “etimadsızlıq” təklifi ilə onu hakimiyyətdən uzaqlaşdırmaq qərarına baxmayaraq, həll yolunda kimi görünür.
Bu, ilk dəfə deyil ki, onlar onun arxasınca getməyi seçdilər, çünki təkcə son dörd ildə ən azı dörd cəhd olub, hamısı bu və ya digər səbəbdən uğursuz olub. İstər məsləhətsiz uzun yürüşlər, istərsə də daxili cəhdlər (Sancanriyə qarşı iki dəfə uğursuz hərəkətləri xatırlayın). Əzab və zülmətlə bağlı bütün bu proqnozlar müxalifət ittifaqı və onun apoloqları üçün puç oldu.
Mən yazılarım boyu Xan hökumətinin ən böyük tənqidçilərindən biri olaraq qalmışam, xüsusən də söhbət xarici siyasətdəki səhv addımlar, itaətsiz bürokratiya ilə mübarizə və ya yüksələn ekstremist meyllərlə məşğul olanda. Bununla belə, mən qəti şəkildə hiss edirəm ki, müxalifət demokratiyanı gücləndirməkdənsə, öz xeyrinə yanlış kartlar oynayır.
Baş nazir Xan, siyasi qüsurlarına baxmayaraq, dövlətə rəhbərlik etmək üçün onu əslində diz çökdürənlərdən daha yaxşı seçimdir.
Müxalifətin çirkli keçmişinə xüsusi olaraq girməsəm də, onun inkişaf etdiyi əks-səda kamerası onun siyasi qüvvə kimi son tənəzzülünə səbəb olur. Medianın bölmələri özü də sağlam düşüncəli izləyici və ya oxucunun gözündə heç bir əsası olmayan bir işi təbliğ edir. Təkcə bu deyil, bu müxalifət partiyaları, xüsusən də JUI-F, PML-N və PPP arasındakı uyğunsuzluq bu cəhdi şübhəli edir.
Maraqlıdır ki, onların mediadakı apoloqları onları “demokratiya çempionları” kimi qələmə verməyə çalışırlar, həqiqət budur ki, PTI hakimiyyətdən uzaqlaşdırılarsa, bu partiyalar bir-birinin yaxasından yapışmaq kimi köhnə vərdişlərinə qayıdacaqlar.
Bu vəziyyətin başqa bir tərəfi kimin liberal, kimin sağ və ya sol baxımından mühafizəkar olması ilə bağlıdır. Əslində Pakistandakı partiyaların heç biri siyasi spektrlərin hər ikisi ilə mükəmməl uyğunlaşmır və bir kütlə üçün liberal, digəri üçün isə mühafizəkar çıxış edə bilər. Ekstremizmlə üz-üzə qalan bir ölkə üçün ən böyük çatışmazlıqlardan biri olan bu baxımdan heç bir təəccüblü tarazlıq yoxdur. Bu, hətta Bhutto kimi bir solçunun siyasi qazanclar üçün ruhaniləri sakitləşdirməyə çalışdığı bir ölkədir, lakin Ziyanın Sovet-Əfqan müharibəsi ilə birlikdə yüksəlişi daha da qütbləşməyə səbəb oldu.
Baş nazir Xan, siyasi natamamlığına baxmayaraq, dövlətə rəhbərlik etmək üçün hələ də dövləti diz çökdürənlərdən daha yaxşı seçimdir. Onun faciəsi odur ki, asılmış parlament onu iplə gəzməyə məcbur edib. Təəccüblü deyil ki, o, hələ də kütləvi populyarlıq qazanır ki, bu da öz siyasi etimadını gizli danışıqlar və sövdələşmələrlə zədələyən bəzi müxalifət liderləri üçün narahatlığa səbəb olmalıdır.
Xarici siyasət baxımından Moskva ilə Kiyev arasındakı qarşıdurma İslamabadın tərəf tutsa, qəbul edə bilməyəcəyi bir şey idi. Onun hər iki paytaxtla müdafiə və ticarət əlaqələri var və onun bitərəf qalmaq və BMT Baş Assambleyasının səsverməsində bitərəf qalmaq qərarı sağlam addım idi. Xarici siyasətini öz maraqları əsasında idarə etməli olan inkişaf etməkdə olan ölkə olaraq, özünü uzunmüddətli perspektivdə faydası olmayan bir işə sürükləyə bilməz.
Bunu müxalifət partiyalarının mənasız bir anti-Xan tiradına başlamaq əvəzinə başa düşməsini arzu edirəm. Onlar hətta baş nazirin İslamabadı istər Şərqdə, istərsə də Qərbdə bütün müttəfiqləri ilə sülh tərəfdaşına çevirən xarici siyasət istədiyini dərk edə bilmədilər.
Pakistanın siyasətçi dairələrində anti-Qərb əhval-ruhiyyəsi deyə bir şey yoxdur. Vaşinqtonu və ya onun müttəfiqlərini xarici siyasətdəki kobud səhvlərinə görə tənqid etmək heç vaxt əlaqələrin qəfil kəsilməsi demək deyil. Pakistanlıların əksəriyyəti Qərblə qarşılıqlı hörmət və güclü iqtisadi birliyə əsaslanan məhsuldar əlaqələr arzulayır. Yalnız DC-nin Beltway-də və ya Pakistanın müxalifət düşərgəsində iş başında olanlar bu əsas həqiqəti daha yaxşı başa düşsələr.
Siyasi arena üçün qarşıdakı günlər həm daxildə, həm də xaricdə çox cəlbedici olacaq, lakin bir şey aydındır: siyasətçilər nadir hallarda keçmişdən dərs alır və öz ləyaqətləri və ya ondan qalan hər şey bahasına problem yaradırlar.
bbabo.Net