Расія (bbabo.net), - Гэта можа здацца дзіўным, але ў пошце "Календара паэзіі" трохі лістоў аб вершах і паэтах. Амаль усе лісты - аб жыцці. І гэта мне здаецца вялікай добрай якасцю рускай паэзіі - яна не ператварылася ў жангліраванне словамі, у вычварную гульню, цікавую адным толькі філолагам. Як напісала мне наша чытачка з Чэлябінска: "Вершы, якія вы друкуеце, драпаюць, але не драпаюцца. Чытаю вас і жадаецца жыць, плакаць, гладзіць па галаве дачушку..."

У адказ мне хочацца тое ж самае сказаць аб вашых лістах.

Адыход прыкрываў Спірын

Я вельмі ўважліва чытаю вашыя матэрыялы аб загінуўшых на вайне маладых паэтах. Вельмі крыўдна за іх за ўсіх, хто аддаў свае маладыя жыцці і апынуўся ў забыцці.

Мне 82 гады, і з іх паўстагоддзя я займаюся пошукам звестак аб загінуўшых і зніклых без вестак земляках.

А пачалося з таго, што ў 1975 годзе стары-аднавясковец расказаў, як загінуў на яго вачах наш афіцэр. Увосень 1942 гады, калі разгарнуліся цяжкія баі за Сталінград, а іншыя нямецкія часткі рваліся на Каўказ, вайна прыйшла і ў наша сяло. За яго ўскраінай, каля лесу, наступаў ворага сустрэлі кулямётным агнём. Але сілы былі няроўныя, і савецкія салдаты неслі вялікія страты. Паступіла каманда адступіць. Адыход прыкрываў адзін з афіцэраў. На яго насядалі мноства немцаў. У яго скончыліся боепрыпасы. Калі ў пісталеце засталася адна куля, ён пусціў яе сабе ў лоб. Стары расказваў, што, калі наступіла зацішша, вяскоўцы пахавалі афіцэра на ўскраіне ў варонцы, якая ўтварылася ад разрыву бомбы.

Мы вырашылі раскапаць магілу, каб усталяваць імя геройскага афіцэра. Нас было трое: сельскі бібліятэкар, мастацкі кіраўнік Дома культуры і я - дырэктар ДК. Але да нас падышоў стары-пастух і сказаў, што самастойна такія рэчы не робяцца, патрэбны дазвол. Раскопкі спынілі, але да гэтага часу мы ўжо знайшлі муштук, дзе было выдрапана прозвішча Спірын. Мы сталі наводзіць даведкі і высветлілі, што гэта быў афіцэр 151-й дывізіі, якая перакрывала немцам шлях да бакінскай нафты. Лічыўся прапаўшым без вестак. Быў ён з Горкаўскай вобласці.

"На краі вёскі мы знайшлі муштук, дзе было выдрапана прозвішча Спірын..."

Мы ў сяле вырашылі, што такі герой варты ўзнагароды. На мой ліст ва ўзнагародны аддзел мінабароны мне адказалі, што трэба звяртацца ў ваенкамат. Але і зварот туды нічога не даў.

Як хацелася б, пакуль я жывы, даведацца, што подзвіг воіна годна адзначаны!

Доўгія гудкі

Добры дзень, Зміцер!

Мне хочацца, каб вы звярнулі ўвагу на маскоўскую паэтку Вольгу Астаф'еву. Сама нізенькая, вонкава непрыкметная, але вершы яе поўныя душэўнай сілы.

Мы выпадкова пазнаёміліся 1 сакавіка 2015 года - ішлі побач на шэсці памяці Барыса Нямцова. Пакуль ішлі, яна расказвала пра сваіх бацькоў, яны былі рэпрэсаваныя. І распавяла выпадак, аб якім я да гэтага часу не магу забыцца. У канцы 1940-х гадоў старэйшую сястру Вольгі павінны былі арыштаваць і адправіць у лагер, але адзін з супрацоўнікаў НКУС на свой страх і рызыку таемна вывез сясцёр на сваім аўтамабілі і перадаў сваякам.

Вользе Астаф'евай, тады маленькай дзяўчынцы, навек запомнілася, як біла нервовая дрыготка таго супрацоўніка НКУС, калі ён вёз іх на аўтамабілі, як дрыжалі яго рукі на рулі, якім бледным быў яго твар.

Мужчына пакінуў сёстрам свой нумар хатняга тэлефона і сказаў, што калі яны патэлефануюць і ніхто не адкажа - значыць, яго ўжо няма на свеце. Так і здарылася: яны тэлефанавалі, а ў трубцы чуліся доўгія гудкі.

Усё жыццё Вольга ўдзячна ўспамінае гэтага чалавека, хаця імя яго так і не ўдалося даведацца.

На развітанне Вольга падарыла мне сваю кніжку вершаў.

Без нас, навек якія пайшлі ў песні,

Зальецца раніца колерам сінім,

Па нашых душах, якія сталі рэйкамі,

Сыдзе ў будучыню Расія...

Яшчэ адзін першы дзень жыцця

...- Мужчына, прыбярыце рукі!

Спрабую разглядзець, што ў аўтобусе адбываецца.

- Ты чэ, хворая? Хто цябе кранае?! - гарлапаніць дзяцюк.

Ніхто не заступіўся за жанчыну. Аглухлі, аслеплі, заснулі. Страцілі дарунак прамовы. Выратаванне тапельцаў - справа рук саміх тапельцаў...

Чаму ж у гэтым свеце так складана жыць? Бо ўзровень прагрэсу і камфорту ўражвае. Мы жывем у свеце, дзе мыла само наліваецца ў рукі, вада сама змывае гэтае мыла, а інтэрнэт стаў лічбавым прыдуркаватасцю.

Мы чытаем ці чуем пра чыюсьці адвагу на пажары - але мы не ўяўляем сабе, што гэта такое: стаяць перад палаючай хатай, у якой крычаць дзеці, і разумець, што ў цябе няма выбару - калі ты чалавек, табе трэба ісці туды - у дым і полымя. Не "калі ты герой", а проста - калі ты чалавек.

Выбар заўсёды ёсць - цяжкі і разам з тым - неабходны...

У школе я даваў сваім дзецям тэмы для твораў. Чаму нельга чытаць чужыя лісты? Чаму нельга бесцырымонна лезці ў чужую душу? Чаму нельга здраджваць тым, хто любіць, падымаць руку на слабых? Чаму нельга быць абыякавым?

Адказы мяне радавалі і бянтэжылі: таму што подласць застаецца подласцю; нельга рабіць ніводнага кроку без зла; але нельга абвыкаць да яго, апраўдваць сябе.

Гэта ўсё цяжка! Гэта ўсё патрабуе вялікіх намаганняў душы.

Кожны новы дзень - гэта яшчэ адзін маленькі крок змяніць сваё жыццё, яшчэ адзін першы дзень жыцця.

Калі ты нечым багаты, падзяліся!

bbabo.Net