У расійскай нафтаздабычы ў апошнія гады расце доля сыравіны з высокім утрыманнем серы. Гэта праблема экалагічная: выкарыстанне высокасярністай нафты асабліва моцна забруджвае атмасферу, паколькі пры спальванні утворыцца сярністы газ. Акрамя таго, гэтая праблема яшчэ і эканамічная, бо кампаніям даводзіцца плаціць за тое, каб высокасярністую нафту «ўзялі ў трубу».
Супрацоўнікі Маскоўскага політэхнічнага ўніверсітэта сумесна з кампаніяй «Максінвест» (рэзідэнт «Сколкава») распрацавалі інавацыйную тэхналогію дэсульфурызацыі нафты і нават ужо стварылі эксперыментальную ўстаноўку для дэманстрацыі пераваг сваёй тэхналогіі. Яе сутнасць - ва ўздзеянні на нафту верцяцца электрамагнітных палёў высокай магутнасці. Гэта адбываецца ў распрацаваным інжынерамі электрамагнітным актыватары працэсаў – EPA (electromagnetic process activator).
Навуковы кіраўнік праекта – загадчык кафедры «Матэматыка» Маскоўскага палітэха, прафесар Сцяпан Андрэеў параўноўвае актыватар з электрарухавіком: «У рухавіку нерухомы статар задае зменныя магнітныя палі для кручэння ротара. А мы выкарыстоўваем замест ротара мноства ферамагнітных элементаў з даданнем нанапарашку магнетыту - прыроднага аксіду жалеза, які валодае высокімі магнітнымі ўласцівасцямі і несхільны да акіслення. Ферамагнітныя элементы круцяцца, змешваючы і перамолваючы рэчыва. Але гэта не проста мяшалка, у актыватары працякае мноства фізіка-хімічных працэсаў, уключаючы магнітастрыкцыю, кавітацыю, адукацыя нізкатэмпературнай шчыльнай плазмы».
Прыбор складаецца з некалькіх вузлоў. Спачатку нафту праходзіць першасную апрацоўку ў электралітычнай ячэйцы. Потым змешваецца з ферамагнітнай вадкасцю на аснове нанапарашку магнетыту і падаецца ў актыватар, дзе адбываецца асноўная апрацоўка. Пасля яе завяршэння сумесь прапускаецца праз магнітны сепаратар, дзе абсоўваюцца рэшткі металаў, і цэнтрыфугу, дзе адлучаюцца лішкі вады. Усе працэсы працякаюць пры звычайным атмасферным ціску, без хімічных каталізатараў і пры тэмпературы не вышэй за 100 градусаў Цэльсія. Гэта мякчэйшыя ўмовы апрацоўкі сыравіны ў параўнанні з звычайнай, без удзелу электрамагнітных палёў.
Лабараторныя выпрабаванні паказалі: калі падвергнуць нафту такой апрацоўцы, то ўтрыманне серы ў ёй зніжаецца, а колькасць лёгкіх фракцый - бензіну, газы - павялічваецца. Гэтая тэхналогія дазваляе змяншаць глейкасць і шчыльнасць не толькі нафты, але і мазуту, сланцавага алею і іншых нафтапрадуктаў.
Для розных выглядаў нафтапрадуктаў пры розных умовах апрацоўкі ў гэтым апараце (адрознівацца можа хуткасць кручэння ферамагнітных элементаў ці час апрацоўкі сумесі) вынікі могуць быць рознымі. Для нафты зніжэнне серы можа скласці ад 4% да 1,6%, а для топачнага мазуту - ад 2,6% да 1,4%.
Гэтая тэхналогія дазваляе працаваць у струменевым рэжыме, усталёўка займае малыя пляцы і не патрабуе ўзвядзення капітальных збудаванняў. Яна не патрабуе вялікіх матэрыяльна-энергетычных затрат, лёгка ўбудоўваецца ў існуючыя тэхналагічныя цыклы і маштабуецца. "Наша распрацоўка выклікае досыць вялікую цікавасць у розных стэйкхолдэраў, і мы вядзем перамовы, каб зрабіць прамысловы ўзор і пачаць яго ўкараняць у нафтавую прамысловасць", – кажа прафесар Андрэеў.
Запуск апарата павінен стаць новым праектам лабараторыі, якую Маскоўскі палітэх плануе стварыць сумесна з Інстытутам праблем нафты і газу Расійскай акадэміі навук і ТАА "Максінвест", "Сколкава".
bbabo.Net