Bbabo NET

Nieuws

Dubbele macht keerde terug naar Libië

Libië keerde weer terug naar de dubbele macht. Het parlement van het land heeft een nieuwe premier gekozen. Het was voormalig minister van Binnenlandse Zaken Fathi Bashaga. Tegelijkertijd wil het huidige regeringshoofd, Abdel Hamid Dbeiba, zijn bevoegdheden niet opgeven. De deputaten handelen echter volgens hun eigen regels. Gelijktijdig met de verkiezing van een nieuwe premier stemden ze voor amendementen op de grondwettelijke verklaring van het land.

Vandaag heeft het Huis van Afgevaardigden (het parlement) van Libië met een meerderheid van stemmen gestemd voor de benoeming van voormalig minister van Binnenlandse Zaken Fathi Bashagi als premier van de regering van nationale eenheid. Aan het begin van de week keurde het parlement slechts twee van de zeven kandidaten voor de functie van premier goed: de heer Bashaga en de zakenman Khaled Bibas. Vanmorgen, vóór de stemming, was er nieuws dat Khaled Bibas zijn kandidatuur introk - hij ontkende dit later, maar het was te laat: de afgevaardigden stemden op Fathi Bashaga. Er waren ook mensen die de procedure een farce noemden die werd opgevoerd door parlementsvoorzitter Aguila Saleh. Het was echter aanvankelijk duidelijk dat Fathi Bashagi geen concurrenten had.

Tijdens parlementaire debatten deze week beloofde de heer Bashaga dat hij niet zou deelnemen aan de komende presidentsverkiezingen als hij de functie van de nieuwe regering op zich zou nemen. Hij zag ook af van "alle wettelijke immuniteit" voor zichzelf en toekomstige ministers als er juridische aanklachten zouden komen. De verklaring van de heer Bashagi betekent in feite een garantie voor Aguila Saleh dat hij bij toekomstige verkiezingen niet zo'n belangrijke concurrent voor het presidentschap zal hebben. De connectie tussen Saleh en Bashaga had een jaar geleden moeten werken, toen ze op één lijst solliciteerden naar de posities van hoofden van de presidentiële raad en de regering. Deze lijst genoot de gelijktijdige steun van Ankara, Moskou en Caïro. Maar hij verloor onverwachts van kandidaten die op dat moment weinig bekend waren bij het grote publiek - zakenman Abdel Hamid Dbeiba en diplomaat Mohammed al-Manfi, die de presidentiële raad leidde. Hun taak was om de algemene verkiezingen van het land, die gepland zijn voor december 2021, voor te bereiden en om alle staatsorganen te verenigen. Na de verkiezingen moesten ze hun bevoegdheden overdragen aan de nieuwe president en premier.

Zeven jaar lang heerste er dubbele macht in Libië. In het westen, in Tripoli, kwam de regering van nationale overeenstemming bijeen, en het oosten van het land werd gecontroleerd door het Libische nationale leger, onder leiding van veldmaarschalk Khalifa Haftar.

Het Huis van Afgevaardigden van Libië zat ook in het oosten van het land, maar kwam in feite nooit volledig bijeen, aangezien sommige afgevaardigden in het westen bleven. Alle andere staatsorganen, evenals het leger, werden ook gesplitst. Sinds medio 2020 begonnen echter de onderhandelingen onder auspiciën van de VN, die uiteindelijk een einde moesten maken aan de splitsing in het land. Met de hulp van de VN werd het 75 leden tellende Libische Forum voor Politieke Dialoog (LFPD) opgericht, dat het verkiezingsschema vaststelde en nieuwe autoriteiten koos. Het plan om Libië te verenigen kwam echter niet uit.

Verkiezingen die voor december vorig jaar waren gepland, hebben niet plaatsgevonden. De Tweede Kamer en de Hoge Raad van State (een overlegorgaan dat vaak de Eerste Kamer wordt genoemd) konden het niet eens worden over een kieswet en ook de kandidatenlijst was nog niet klaar. Het werd duidelijk dat de uitslag van de stemming in een of ander deel van het land zou kunnen worden betwist, wat al is gebeurd in de moderne geschiedenis van Libië.

De afgelasting van de verkiezingen deed echter de vraag rijzen naar de legitimiteit van de door de LFPD gekozen autoriteiten, omdat ze tijdelijk waren. De afgevaardigden van het Huis van Afgevaardigden konden geen gemeenschappelijke taal vinden met de premier, ze spraken hun beweringen uit aan hem en politici in het westen van Libië, vooral nadat hij ambities toonde om zich kandidaat te stellen voor het presidentschap. Volgens deskundigen hield de essentie van de meeste vorderingen tegen de heer Dbeiba verband met het feit dat hij de overheidsuitgaven te zorgvuldig controleerde. Op de een of andere manier keurde het parlement in september een motie van wantrouwen tegen de regering van Abdel Hamid Dbeiba goed, maar hij bleef werken. Na de afgelasting van de verkiezingen lanceerden de afgevaardigden een nieuwe aanval op de premier en keurden ze ook een nieuwe "routekaart" voor de verkiezingen goed zonder zijn toestemming.

Er werd besloten dat de stemming 14 maanden na de goedkeuring van de amendementen op de grondwetsverklaring zou plaatsvinden, die vandaag plaatsvond. Het is de bedoeling dat een commissie van 24 personen uit drie belangrijke geografische regio's van het land, in gelijke verhoudingen voorgedragen door het Huis van Afgevaardigden en de Hoge Raad van State, binnen 45 dagen na de oprichting de tekst van een nieuwe grondwet zal presenteren, die zal worden onderworpen aan een volksreferendum.Abdel Hamid Dbeiba is het niet eens met het besluit van de Tweede Kamer. Zelfs de dag ervoor kondigde hij aan dat hij de macht niet zou overdragen tot de presidentsverkiezingen en geen nieuwe overgangsfasen zou toestaan. De politicus benadrukte ook dat de motie van wantrouwen in zijn kabinet in september verzonnen was. Tegelijkertijd verzekerde hij bereid was zijn besluit om president te worden, te heroverwegen, 'als andere kandidaten zich ertoe verbinden hetzelfde besluit te nemen'. Dit was een duidelijke toespeling op Aguila Saleh en Khalifa Haftar, die ook aan de verkiezingen zouden deelnemen.

De komst van een tweede premier in Libië creëert een moeilijk dilemma voor de internationale gemeenschap. Zowel Abdel Hamid Dbeiba als het Huis van Afgevaardigden worden immers gelijkelijk erkend door de VN. Het is in ieder geval duidelijk dat er in Libië een nieuwe ronde van machtsstrijd is begonnen. De vraag is of het alleen op juridisch gebied zal blijven of op straat zal uitstromen. Aan de vooravond van de stemming in de Tweede Kamer voor de nieuwe premier werd bekend over de moordaanslag op Abdel Hamid Dbeiba. Arabische media meldden dat zijn auto onder vuur kwam te liggen, en er was ook een foto met een kogel beschadigde voorruit. Tegelijkertijd is op de foto niet te zien of de auto echt van de regeringsleider is geweest. De premier zelf raakte niet gewond.

Dubbele macht keerde terug naar Libië