KYIV – In zijn toespraak tot de Russische natie op maandag, ondersteunde president Vladimir Poetin zijn pleidooi voor het codificeren van de splitsing van twee rebellengebieden van Oekraïne door te stellen dat het idee van een Oekraïense staat een fictie was.

Met de overtuiging van een autoritair die niet door historische nuances wordt belast, verklaarde Poetin Oekraïne tot een uitvinding van de bolsjewistische revolutionaire leider Vladimir Lenin, van wie hij zei dat hij Oekraïne ten onrechte het gevoel van een eigen staat had gegeven door het autonomie toe te staan ​​binnen de nieuw opgerichte Sovjetstaat.

“Modern Oekraïne is volledig gecreëerd door Rusland, meer specifiek het bolsjewistische, communistische Rusland”, zei Poetin. "Dit proces begon praktisch onmiddellijk na de revolutie van 1917, en bovendien deden Lenin en zijn medewerkers het op de meest slordige manier in relatie tot Rusland - door haar eigen historische grondgebied te verdelen, uit haar stukken te scheuren."

Als een verkeerde lezing van de geschiedenis was het extreem, zelfs naar de maatstaven van Poetin, een voormalige KGB-officier die de ineenstorting van de Sovjet-Unie tot de grootste geopolitieke catastrofe van de 20e eeuw heeft verklaard.

De historische realiteit van Oekraïne is gecompliceerd, een duizendjarige geschiedenis van veranderende religies, grenzen en volkeren. De hoofdstad, Kiev, werd honderden jaren voor Moskou gesticht, hoewel zowel Russen als Oekraïners Kiev claimen als de geboorteplaats van hun moderne culturen, religie en taal.

De geschiedenis en cultuur van Rusland en Oekraïne zijn inderdaad met elkaar verweven - ze delen dezelfde orthodox-christelijke religie en hun talen, gebruiken en nationale keukens zijn verwant.

Maar de gelukkige broederschap van naties die Poetin graag schildert, met Oekraïne nauwsluitend in het weefsel van een groter Rusland, is twijfelachtig. Delen van het huidige Oekraïne hebben inderdaad eeuwenlang binnen het Russische rijk gewoond. Maar andere delen vielen onder de jurisdictie van het Oostenrijks-Hongaarse rijk, of Polen of Litouwen.

"Poetins argument van vandaag dat Oekraïne historisch gezien onder Rusland valt, klopt gewoon niet", zegt Cliff Kupchan, voorzitter van de Eurasia Group, een adviesorganisatie voor politieke risico's. Hoewel de thema's van de toespraak van Poetin niet nieuw waren voor de Russische leider, zei Kupchan, "de reikwijdte en heftigheid waarmee hij achter alle Oekraïense zaken aanging, was opmerkelijk."

De nieuw opgerichte Sovjetregering onder Lenin die maandag zoveel minachting van Poetin kreeg, zou uiteindelijk de opkomende onafhankelijke Oekraïense staat verpletteren. Tijdens het Sovjettijdperk werd de Oekraïense taal van scholen verbannen en mocht de cultuur ervan alleen bestaan ​​als een cartoonachtige karikatuur van dansende Kozakken in gezwollen broeken.

Poetin voerde maandag ook aan dat de mythe van Oekraïne werd versterkt door de afbrokkelende Sovjetregering van Michail Gorbatsjov, waardoor Oekraïne uit de greep van Moskou kon glippen. Het was een verzwakt Moskou dat Oekraïne het recht 'gaf' om onafhankelijk te worden van de Sovjet-Unie 'zonder enige voorwaarden'.

"Dit is gewoon waanzin", zei hij.

Het was niet Moskou dat Oekraïne in 1991 onafhankelijk maakte, maar het Oekraïense volk, dat in een democratisch referendum resoluut stemde om de Sovjet-Unie te verlaten.

Nu, met naar schatting 190.000 Russische troepen die Oekraïne als een sikkel omsingelen, dreigde de verklaring van Poetin dat het bestaan ​​van Oekraïne als soevereine staat het resultaat was van een historische fout, een huivering te veroorzaken door alle landen die ooit onder de heerschappij van Moskou stonden. Het ontlokte ook uitingen van minachting van Oekraïners.

“De afgelopen decennia is het Westen overal op zoek geweest naar fascisme, maar niet waar het het meest was”, zegt Maria Tomak, een activiste die betrokken is bij het ondersteunen van mensen uit de Krim, een Oekraïens gebied dat Poetin in 2014 annexeerde. duidelijk dat het de ogen brandt. Misschien zal het Westen hierdoor eindelijk nuchterder worden over Rusland.”

Het is niet duidelijk of Poetin zijn versie van de Oekraïense geschiedenis gelooft of gewoon een cynische mythologie heeft verzonnen om de volgende actie te rechtvaardigen. Maar zijn bewering dat Oekraïne uitsluitend bestaat binnen de context van de Russische geschiedenis en cultuur is er een die hij al in 2008 heeft ingezet toen hij George W. Bush probeerde te overtuigen, nadat de toenmalige president zijn steun had uitgesproken voor het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne , van het niet-bestaan ​​van het land.

Afgelopen zomer publiceerde Poetin een essay van 5300 woorden waarin veel van de thema's die hij in de toespraak van maandag naar voren bracht, uiteenzette, inclusief het idee dat snode westerse naties Oekraïne op de een of andere manier hadden gecorrumpeerd, waardoor het van zijn rechtmatige plaats binnen een grotere Russische sfeer werd weggevoerd door wat hij een ‘gedwongen identiteitsverandering’ genoemd.

Er zijn echter maar weinig waarnemers die geloven dat historische nauwkeurigheid van groot belang is voor Poetin, aangezien hij rechtvaardigingen geeft voor alles wat hij van plan is voor Oekraïne.“We kunnen duidelijk zijn dat Poetin niet probeerde een historisch debat aan te gaan overweven geschiedenis van de Russische en Oekraïense volkeren”, zegt Joshua A. Tucker, een professor politieke wetenschappen aan de New York University en een expert op het gebied van Rusland. In plaats daarvan, zei Tucker, legde de Russische leider de basis voor het argument "dat Oekraïne momenteel geen recht heeft op het soort rechten dat we associëren met soevereine naties."

"Het was een signaal dat Poetin van plan is te beweren dat een militaire interventie in Oekraïne de soevereiniteit van een ander land niet zou schenden", voegde hij eraan toe.

Moskou had gezworen de soevereiniteit van Oekraïne te respecteren als voorwaarde voor het opgeven van zijn kernwapens na de ineenstorting van de Sovjet-Unie. Maar Poetin, zeiden analisten, heeft duidelijk gemaakt dat die belofte van weinig belang voor hem is. In 2014, nadat demonstranten een door het Kremlin gesteunde regering van de macht in Kiev hadden verdreven, beval hij zijn leger om het Krim-schiereiland in te nemen en zette hij vervolgens een separatistische oorlog op gang die ertoe leidde dat Oekraïne de facto twee rebellengebieden in het oosten verloor.

Op maandag ging Poetin over om die scheiding te formaliseren door die gebieden, de Volksrepublieken Donetsk en Loehansk, als onafhankelijk te erkennen. Kort daarna beval hij troepen naar de zogenaamde Volksrepublieken Donetsk en Loehansk in het oosten van Oekraïne.

Maar de pogingen van Poetin om Oekraïne terug in de Russische baan te krijgen, hebben in veel opzichten het tegenovergestelde effect gehad. In een land dat ooit op zijn best ambivalent was over de NAVO, of in het slechtste geval openlijk vijandig, blijkt uit peilingen dat een stevige meerderheid nu voorstander is van lidmaatschap van de door de VS geleide militaire alliantie.

In Kiev, waar de Oekraïners zenuwachtig hadden gewacht op het besluit van Poetin, was de reactie op zijn toespraak er een van afschuw en onheil.

Kristina Berdynskykh, een prominente politieke journalist, verzamelde zich met collega's in een bar genaamd Amigos en zat rond een telefoon te kijken naar de toespraak van Poetin, beurtelings huilend en vloekend.

“Het is haat tegen heel Oekraïne en wraak voor de beweging van het land in de richting van de EU en de NAVO en democratie – zij het chaotisch, met enorme problemen, langzame hervormingen en corruptie – maar waar mensen kiezen en de macht veranderen bij verkiezingen of revoluties”, zei Berdynskykh. "De ergste droom voor een oude gek zijn beide scenario's: eerlijke verkiezingen en revoluties."

© 2022 The New York Times Company

Lees meer op nytimes.com

bbabo.Net